Op zaterdag 1 oktober bruist het in MFC Ons Huis van de activiteiten en workshops. Laat je verrassen door het aanbod van organisaties in de buurt en ontdek wat er in Sint Annaparochie allemaal te doen is.

Tussen 11.00-16.00 uur kun je doorlopend kennismaken met biljart, aansluiten bij de spellentafel, in de maakplaats werken met een 3d-printer en gekke foto’s maken met een green screen. Struin over de informatiemarkt, waar verschillende organisaties vertellen over hun dienstverlening en graag met je in gesprek gaan. Denk hierbij aan het Volwassenfonds sport & cultuur, de vrijwilligerscentrale van de Skûle, Stichting Welzijn Ouderen, de doarpskeamer van Stjoer, gesprekstafel (anti)discriminatie of het Digi-Taalhuis in de bibliotheek.

Wie een potje Bildts wil meepraten, kan zich de komende winter de kneepjes van de streektaal eigen maken in een twaalfdelige cursus in de bibliotheek van Sint Annaparochie. Bildts Aigene biedt de cursus ook digitaal aan.

Wie al een mooi poepie Bildts babbelt, kan ook het programma Bildts foor Bildtstaligen volgen. Wie de volgende zinnen moeiteloos snapt en foutloos schrijft kan hier prima bij aanhaken.

D’r wort andacht geven an ’t lezen, ’t praten en ’t skriven in de Bildtse taal in ongefeer 12 lessen. Inkl. lesboeken, koffy/thee. Mochten jou een fan de boeken al hewwe, dan worre die kosten d’r útteraard ôftrokken.

Vandaag in Op1: "Gasprijzen exorbitant hoog, de oorlog in Oekraïne en de stikstofproblematiek." Goedenavond, vandaag de volgende onderwerpen in EenVandaag:

"Trekken de Russen zich terug uit Oekraïne? Gaan de boeren weer demonstreren tegen de stikstofmaatregelen? En zit half Nederland aankomende winter in de kou?" Welkom bij HLF8. In deze aflevering: 'Gasprijzen stij....

Ho maar, ho maar! Je worre al 'n hele tiid overstroomd deur de nijs noemde problemen. Fansels, 't binne ok belangrike onderwerpen, maar om d'r in alle praatprogramma's over te hewwen, maakt 't leven foor 'n prot mînsen d'r niet leuker op.

De rechter vernietigde onlangs de vergunning voor een sterrenkijkplek bij Zwarte Haan. Waadhoeke had gebrekkig werk geleverd en burgemeester Marga Waanders had een ‘schijn van vooringenomenheid’ gewekt. De gemeente denkt nu de boel te kunnen ’repareren’ zonder hoger beroep aan te tekenen.

Negen bewoners van het buurtschap Zwarte Haan stapten naar de rechter om de omgevingsvergunning aan te vechten die gemeente Waadhoeke had verleend aan stichting Keunstwurk voor het toeristische project Nacht aan het Wad of Starbarn (sterrenschuur).

Ze zijn bang dat duisternistoeristen hun nachtrust verstoren en vinden dat de vergunningverlening rammelt. Ze verwijten Marga Waanders belangenverstrengeling omdat ze als burgemeester het besluit heeft ondertekend, terwijl ze voorzitter was van stichting Keunstwurk. Starbarn behelst de bouw van vijf trekkershutten, een sterrenobservatorium, een expositieruimte en een nachtbelevingstuin.

Een 27-jarige vrouw uit Vrouwenparochie heeft een taakstraf van 80 uur opgelegd gekregen voor het medeplegen van een brandstichting in Drachten. Ze had een man uit Leeuwarden opgehitst om de auto van een 28-jarige vrouw uit Drachten in brand te steken. Dat gebeurde in december van 2019.

"Ze heeft bevorderd dat er brand werd gesticht aan de auto en de brand had veel ernstiger kunnen aflopen. Bovendien was het in een woonwijk waardoor er angst en onveiligheid in de maatschappij ontstond." aldus de rechtbank. De brandstichting werd uit wraak gepleegd. Bij de uitspraak hield de rechtbank rekening met het feit dat zijzelf de brand niet heeft gesticht. De vrouw was verslaafd aan drugs maar heeft inmiddels haar leven gebeterd en leeft al 2 jaar zonder drugsgebruik, zo blijkt uit controles.

Op de lagere school sloot de meester Wies Noest regelmatig op in een hok. Te dom om moeite voor te doen, oordeelde hij. In die ruimte, die al snel haar toevluchtsoord werd, verzon ze 66 spelletjes met uit haar hoofd getrokken haren. Dom? Integendeel, leerde de nu 77-jarige kunstenaar, juf, moeder en oma in de loop van haar leven. Niet voor niets huren scholen en bedrijven haar graag in om haar eigenzinnige visie op onderwijs én leven te delen. Die dankt ze paradoxaal genoeg aan die lange dagen in dat hok met dat ene kleine raampje. “Ik ben daar mezelf geworden.”

Spinnenwebben vangen de ochtendzon in de tuin van Wies Noest. Het is een afgeschermd stuk groen achter haar huis aan de Monnikebildtdijk in Oudebildtzijl, bestaande uit twee verbouwde dijkwoningen. In ieder web zit prachtig centraal zijn schepper. Gouden symmetrie in een tuin waar verder een rommelig karakter overheerst, want Wies laat de dingen komen zoals ze komen.

'Op 't feld binne dúzzenden muzen. Die hewwe klaine oochys en die trippele met hur klaine foetsys flug over 't sând. En wij foere se, âns frete se ’t boerelând op.’

Ut de speakers klinkt ’n Philip Bloemendal-achtige stim. ’t Fries Film en Audio Archief (FFAA) het tegaar met de Fryske Akademy en Tresoar geluudsopnames út 1927 digitaliseerd. De opnames worden maakt op inisjatyf fan de Dútse hoogleraar Theodor Siebs, die’t in kaart brocht hoe’t d’r op ferskillende plakken Frys – of ândere streektalen – sproken worde.

Froeger waren d'r al núvvere beroepen en aigenlik is dat nag soa. Teugenworig hewwe je juicekanalen. Ik kin mij heel goed foorstelle dat niet elkeneen weet wat hiermet bedoeld wort.

'n Juicekanaal is 'n online mediakanaal der't soppige, juicy, roddels fersameld en ferspraid worre. Deuze roddelkanalen analisere 't gedrag fan BN'ers en ontfange informasy fan ferskillende bronnen. En d'r wort dus said fan 'soppig' en fander juice.

Maar 't is och soa tryst dat je der je werk fan make. Dat je ferdiene an roddels. En 'n roddel betekent faak dat 't niet waar is. En soks doen je dus alle dagen at je dut beroep útoefene. Nou ja, beroep 't Kin niet âns of dut binne allegaar útwrykse persoanen.

In Westhoek hangt binnenkort een AED in de straat. De buren hielden samen een inzamelactie voor een AED, via het platform BuurtAED.nl van de Hartstichting. De actie was een groot succes, de buurt haalde binnen een paar weken voldoende geld op om de AED met bijpassende buitenkast te kopen.

Initiatiefnemer van de actie Chiel Ruijsbroek: Ik ben ontzettend blij dat alle donateurs grote en kleine bedragen hebben bijgedragen. Speciale dank hierbij aan Bildtse Energie Coöperatie, Loonbedrijf A.G. de Vries, Jensma Agro en Hoekstra Drukkerij en Uitgeverij. De levertijd van de AED is ongeveer 6-8 weken, maar de AED komt en dan maken we er ook een feestje van. De AED komt bij mij te hangen aan de Oudebildtdijk 1148, dan hebben we een mooi bereik en ook direct 3 hulpverleners ter beschikking en makkelijk bereikbaar.

Het ongeval gebeurde omstreeks half twee, toen twee automobilisten ter hoogte van de Langhuisterweg met elkaar in botsing kwamen. Eén van de voertuigen kwam na de botsing in de sloot terecht. Brandweer, ambulance en politie rukten vervolgens met spoed uit voor hulpverlening.

De bestuurder is door de brandweer uit de auto gehaald en overgedragen aan ambulancepersoneel. Het slachtoffer is nagekeken, maar hoefde niet mee naar het ziekenhuis. Ook de bestuurder van de andere auto kwam met de schrik vrij.

Een verkeersselecteur van de politie is ter plaatse gekomen voor onderzoek naar de toedracht van het ongeval. De politie regelde het verkeer.

Tussen 16 september 2300 uur en 17 september 0130 uur is er ingebroken bij Waddenherberg The Friezinn aan de Oudebildtdijk, Westhoek.

Politie Basisteam Noordwest Fryslan roept iedereen die informatie heeft contact op te nemen met de politie. Dat kan via 0900-88 44 of via het meldformulier.

"Ook beelden van bijvoorbeeld beveiligingscamera's, videodeurbellen of dashcam beelden uit de omgeving kunnen relevant zijn voor het onderzoek. Alle informatie, hoe klein het misschien ook lijkt, is welkom."

De vergunning voor Starbarn bij Zwarte Haan is van tafel geveegd door de rechter. Die zegt dat burgemeester Marga Waanders de ‘schijn van vooringenomenheid’ heeft gewekt bij de goedkeuring van het toeristische project. Waadhoeke is bovendien onzorgvuldig omgesprongen met verkeersproblemen.

Negen bewoners van Zwarte Haan krijgen gelijk in hun strijd tegen de komst van het toeristische project ‘Starbarn’ (sterrenschuur) naar het buurtschap. Ze stapten naar de rechter en beschuldigden burgemeester Marga Waanders van Waadhoeke van belangenverstrengeling bij de goedkeuring van het project dat duisternistoeristen naar de Waddendijk moet lokken. Bovendien rammelde de procedure voor de verleende vergunning naar hun mening van alle kanten.

Binnenkort zult u verschillende mensen in ons dorp kunnen tegenkomen die een inventarisatie maken van de belangrijkste bomen en landschapselementen in gemeente Waadhoeke. Bomen en landschapselementen zijn belangrijk voor ons Waadhoeks landschap, voor onze dorpen, de stad en de natuur. Ze zorgen ook voor gezonde lucht, beschutting tegen wind of hitte en voor het vasthouden van water.

Het gemeentebestuur vindt het belangrijk om waardevolle bomen en landschapselementen te behouden. Die ene mooie grote beuk voor de pastorie, de prachtige erfbeplanting rond de boerderij, de bomen rond de kerk of de beplanting op de randen van percelen in delen van het landelijke gebied.

De nieuwe serie gaat over de tweeling van Kammen, Mathijs en Stefan uit Sint Jacobiparochie. Ze zijn 12 jaar oud, doen alles samen en vinden van alles uit.

Daarnaast zitten ze samen in hetzelfde voetbalteam, de één op goal en de ander in het veld. Het is een tweeling die graag buiten speelt en agrarisch werk doet.

Ze gaan dit jaar beide van de basisschool over naar het voortgezet onderwijs.

Op 't werk hadden wij 't over de hoge bezineprizen en dat 't soa starigan rottekruud duur is om sels hyn en weer na kantoor in 'e stâd te rijen. Doe worde ik d'r op attindeerd dat ik fia 't werk 'n NS-Business Card anfrage kon. Dan kon ik sels fergeefs met 't openbaar ferfoer raize.

Ik won informasy in hoe't ik an soa'n kaart komme kon en dat leken niet soa moeilik. Maar dan waarskou ik mijsels altiten fortendaliks, om't 't bij mij namelik nooit soa simpel wort as at 't likent.

Maar 't begon poerbêst en na alles infuld te hewwen, kreeg ik al mâle gau 'n befestigingsmail fan de NS.

Muziekkenner en meesterverteller Rudolf Nammensma geeft vanaf maandag 19 september een luistercursus klassieke muziek in de bibliotheek van Sint Annaparochie. Tijdens vier avonden neemt hij cursisten in beeld en geluid mee langs de brandpunten van de klassieke en lichte muziek. De bijeenkomsten zijn maandag 19 en 26 september en 3 en 10 oktober, van 19.30 tot 21.15 uur.

Nammensma bespreekt o.a. de Russisch-orthodoxe muziektraditie, de herkomst van de Russisch-orthodoxe muziek met zijn overrompelende koren en bekijkt de ontwikkeling ervan, onder meer tijdens het communisme.

Deelname aan de luistercursus kost 40 euro. Opgeven kan via seewyn.nl en bij Bibliotheek Noord Fryslân of Stichting Welzijn Ouderen (SWO) het Bildt.

De kaatsfinale tussen de aartsrivalen partuur Steenstra en partuur Van der Bos eindigde zondag in Marsum met een bizarre apotheose. Taeke Triemstra liep twee slagen verwijderd van de eindzege een zware enkelblessure op.

Bijna 40 jaar, maar hoofdklasser Taeke Triemstra is nog altijd energiek op jacht, vastbesloten om het leiderschap in het klassement aller tijden te realiseren. De koning van de kaatskoningen. Nog 25 punten heeft hij nodig om de leider Piet Jetze Faber (885) te achterhalen.

Tijdens de laatste vrije formatiewedstrijd van het seizoen, zondag in Marsum, toonde hij weer absolute gretigheid. Niets wees in de finale op zand in de motor van het partuur Van der Bos.

De Aardappelbeurs yn Sint Jabik is freed feestlik iepene. Op it kompleks is in wenplak makke foar 46 arbeidsmigranten, dy't foaral yn de kassen op It Bilt wurkje.

It giet om in spesjale lokaasje. "Het staat op het terrein van De Aardappelbeurs", seit Bas van Zwiennen fan VZM Uitzendgroep. "En dat is een begrip in deze buurt."

Earder hienen de arbeidsmigramten plak yn Sint Jabik, oan de Geert Veenhuizenstrjitte. "Die woningen hebben we afgestoten en de gemeente heeft er een nieuw park gerealiseerd." Doe moast der dus in nij plak komme.

B en W van Waadhoeke heeft besloten om het viaduct onder de A31 bij Marsum te vernoemen naar de in Afghanistan omgekomen militair Sergeant der 1e klasse Martijn Rosier uit Sint Annaparochie.

In oktober 2021 werd in de gemeenteraad gesproken over een initiatief van de Stichting Coördinatie 75 jaar Vrijheid. De organisatie wil de komende jaren bruggen en viaducten vernoemen naar militairen die sinds 1960 zijn gesneuveld bij vredesoperaties. Dat gebeurt in samenwerking met de ministeries van Defensie & Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, gemeenten, nabestaanden en het Veteranen Platform. Het verzoek tot vernoeming is door B & W eind augustus ingewilligd. Het viaduct bij Marsum zal de naam ‘Sergeant der 1e klasse Martijn Rosier’ krijgen.

Sijbe Knol fan Sint Anne is de listlûker én kandidaat-deputearre foar de FNP by de provinsjale steateferkiezingen fan maart takom jier. Knol stiet earste op de konsept-kandidatelist fan de partij, dy't freed ûnder de leden bekend makke is.

Op dit stuit is Knol ek al fraksjefoarsitter fan de FNP yn Provinsjale Steaten. It is de earste kear dat er de list oanfiert. Fjouwer jier lyn wie Johannes Kramer noch de listlûker fan de partij. Kramer is no boargemaster fan de gemeente Noardeast-Fryslân.

De hoge stroomprijs betekent goed nieuws voor lokale energiecoöperaties. Collectieve zonnedaken vormen "een gouden handel”. De opbrengsten moeten worden ingezet voor verduurzaming en leefbaarheid in wijken en dorpen.

Het voelt dubbel, zegt Klaas Bijlsma. Hij weet dat heel veel gezinnen in de knel komen door de torenhoge prijzen voor energie, hij beseft dat steeds meer mensen pijn voelen in de huishoudportemonnee. De zorgen zijn groot. "Maar als lokale energiecoöperatie zitten wij aan de andere kant”, zegt hij. "Het klinkt wrang en dat is het ook, maar voor ons zijn die hoge prijzen goed nieuws.”

Lang Laongdoa teelt Aziatische groenten in een kas in het Friese Vrouwenparochie. Restauranthouders uit heel Nederland weten haar te vinden.

EenVandaag maakte een reportage en gaat in op de vraag of het mogelijk is zelf Aziatische groenten en zelfs rijst in Nederland te telen.

In de video zie je ook Frans de Kroon van Frisian Seeds voorbijkomen.

Halma Agro is begonnen met de bouw van een gloednieuw tankstation naast het eigen hoofdkantoor in het Friese dorp Sint Annaparochie. Het gaat om een onbemande, ruim opgezette locatie waar naast fossiele brandstoffen ook HVO100 en AdBlue aangeboden zullen worden. Als alles volgens planning verloopt, wordt het tankstation in november opgeleverd.

Het project wordt turn-key uitgevoerd door Mokobouw, dat op 31 augustus met de bouw van start ging. Voor Halma Agro, dat een netwerk van tien tankstations in Noord-Nederland exploiteert, wordt het de eerste locatie met HVO100 en AdBlue in het aanbod onder de luifel. Inmiddels is het gat voor de tank gegraven, die naar verwachting woensdag geplaatst wordt.

"Skriif dou dan maar 's kollum", saai ik irriteerd. Deuze sin sêg ik in 'n doen-'t-sels-saak. En aigenlik is 't lachwekkend dat ik in soa'n winkel staan. Ik bin namelik bra onhandig.

Onhandig en dochs in 'n doen-'t-sels-saak... Dat fraagt om moeilikheden. En dat klopt, want ik had 't an 'e stok met 'n ferkoper fan die saak. In 'e regel blyf ik altiten rustig en kin ik mij beheerse, maar se motte mij niet de gek ansteke of denigrere, want dan hewwe se an mij 'n dregen een. Ik laat mij niet op myn kop skite.

't Begon allegaar doe't bliken deen dat 't kraantsy fan 'e stortbak lekte. Ik most derom 'n nij rubbertsy hale. Ik kon dat rubbertsy d'r fansels niet sels útkrije om die met te nimmen om sien te laten. Maar, soa docht ik, at ik nou foto's maak fan die kraan en anslútting, dan wete se fast wel watfoor rubberrînchy 't weze mot. Se binne der ommers heel wat mâns.

De búttentafel ston fol, as ôfskaid: selsbakte keeskoekys, flais, sjips, en se skonken witte wyn. Wij keken út over ’t Frânse heuvellandskap, met bossen om ôns hine en an ôns foeten ’n aigen swimbad. Behalve dat ik foor ’t eerst in myn leven deur langpoaten te grazen nommen bin – ik docht onantastber te wezen, worde nooit stoken, maar blykber is myn bloed na 43 jaar op smaak – had ’t leven à la campagne ôns twee weken lang goed bedeeld.

C. (78) en E. (82), twee Britten, binne in 1998 emigreerd na Lot-en-Garonne, der’t se ’n groat stik lând met ’n paar húzzen d’rop kocht hadden. Fan de froeger as hinnehok brúkte Romeinse útkyktoren maakten ze ’n gîte, die’t wij huurden. Se binne der bepaald niet de enige Britten. Menig oud kerky of boereplaats is deur Ingelsen tot weunhuus omboud. De groatste makeler der is ’n Ingelse firma. Op de dorpsmet waar komselden Ingels de foertaal; ’t waar betiden wat te bot.

Stikstofbemiddeler Johan Remkes is dochs echt wol ûnôfhinklik, ek al hie de boeresektor dêr syn twivels oer doe't Remkes oansteld waard om de minne ferhâlding tusken boeren en it kabinet flot te lûken. Dat seit Teun de Jong fan it ikkerboufakbûn.

De Jong, bouboer yn Sint Anne, wie juster by it twadde petear dat Remkes mei de boeren hie. Dêr wiene ek premier Rutte en ferskate ministers by.

Rutte easke oan it begjin dat boere-aksjegroep Farmers Defence Force syn ekskuzen oanbea foar de aksjes fan de boeren, mar Remkes liet it petear net stikkenrinne op dy eask.

We zijn te gast bij Bosch Car Service Jensma in het Noord-Friese St. Annaparochie voor een goed gesprek over ondernemen – èn een feestelijke verrassing in de werkplaats.

Vanuit de hele regio komen klanten naar het autobedrijf van Marko Jensma in St. Annaparochie, in het noordwestelijke hoekje van Friesland. Ondernemers zoals Wilke Kolthof (van het gelijknamige bouwbedrijf uit het naburige Stiens) vertrouwen sinds jaar en dag blind op de expertise van hun vaste adres in het hart van het dorp.

"Zo lang Marko er is, komt het goed”, reageert Kolthof, die bij deze vestiging van Bosch Car Service al zijn bedrijfswagens koopt en in onderhoud heeft. "Hij staat gewoon altijd voor ons klaar en dat wil je als bedrijf. Geen gedoe, maar mensen die doen wat ze beloven, goed met je meedenken en waar je op kunt bouwen.”

Hoe maak je verkleinwoorden in het Bildts, hoe vervoeg je werkwoorden en wat is eigenlijk ‘n rare koridon? Met ’t Bildts hoe en wat neemt Sytse Buwalda de lezer mee langs de regels én de bijzonderheden van zijn geliefde streektaal.

Een typisch Bildts woord? Koridon , stelt Bildtse-taalspecialist Sytse Buwalda in ’t Bildts hoe en wat , een soort handleiding voor het schrijven van de Bildtse taal. Het woord zou als eerste zijn opgedoken in Waling Dykstra’s Bildtstalige verhalenbundel En rare koridon (1892). Het betekent zoiets als ‘een hele toestand, consternatie’. Waar het woord vandaan komt – Grieks, Latijn? – wat het oorspronkelijk betekende en hoe het in het Bildts is beland, dat is allemaal in nevelen gehuld, beschrijft Buwalda. Je kunt het trouwens ook in het Friese woordenboek aantreffen, maar daar is het volgens hem ten onrechte dinklik inslopen. ‘Het is ’n tipys Bildts woord, dat âns nergens te finen is’, schreef zijn vader Hotze Buwalda al in de jaren vijftig.

De Middelweg-Oost, op de grens van Sint Annaparochie en Vrouwenparochie, trekt criminelen aan. Ontvoerders, wietkwekers en pillendraaiers vonden er een heenkomen.

"Wy binne net grutsk op dit soart aksjes", zegt Laas Douma, scheidend voorzitter van Dorpsbelang Sint Annaparochie over het drugslab dat enkele dagen in zijn dorp aan het licht kwam. De productie vond ongemerkt plaats, zo leert een rondgang door het dorp.

Het bewuste loodsencomplex aan de Middelweg-Oost ligt in het buitengebied van Sint Annaparochie en is een stukje van de weg af gebouwd. Ooit was er een kippenmesterij in gevestigd. Later werd het Eierhandel Poort.

Betiden dinke je bij 'n bekinde Nederlânder fan: het deuze jonge dat nou norig? Dat hew ik al 'n heel hut met Thomas Acda, froeger een fan de frontmânly fan de band Acda en De Munnik.

Se maakten goeie mezyk met goeie teksten. In 'e jaren negentig waren se op hur hoogtepunt fan roem en súkses. Alles wat se anraakten feranderde in goud. Se motte der fast 'n prot an ferdiend hewwe.

Souwen die ferdiende sinten fan Acda dan nou op weze werdeur hij him misbrúkke laat foor hele slechte reklame? Dat kin niet âns. Acda mot syn sinten d'r deurhine joegen hewwe, want âns doen je soks echt niet.

Voor twee diefstallen en het helen van een gestolen shovel kreeg een inwoner van Vrouwenparochie maandag van de politierechter een werkstraf van 120 uur.

In wat volgens hem een mindere periode in zijn leven was, kwam de verdachte tot drie keer toe in aanraking met Justitie. In de zomer van vorig jaar kwam een vage kennis met een shovel bij hem aanzetten. De verdachte had geen geld, maar als hij de graafmachine overspoot, mocht hij hem gratis gebruiken.

Hij had beter moeten weten, vond de rechter. De shovel, met een waarde van meer dan 30.000 euro, had duidelijk de kleuren van een bekend machineverhuurbedrijf. Eind oktober had de verdachte midden in de nacht bij een woning in Sint Annaparochie een aanhanger waar een brommer op stond weggenomen.

Eindelijk kan het weer! Nadat de laatste twee jaren hun optredens afgelast moest worden, komen Joop Visser (voorheen Jaap Fisher) en Jessica van Noord eindelijk weer naar het Bildt. Zij maken 11 september vanaf 15 uur hun opwachtng in Café De Aardappelbeurs in Sint Jacobiparochie.

In het kielzog van Joop en Jessica komt Levi Weemoedt naar Het Bildt. De laatste jaren is weer een grote belangstelling voor zijn werk ontstaan, zowel bij de literatuurkenners als het grote publiek. Doorzijn humoristische, melancholieke, soms zwartgallige gedichten weet hij het publiek als geen ander te boeien.

Kaarten (à €20,-) zijn te verkrijgen via J. Hoitsma, telefoon 06-13780424 (graag tussen 16.00-19.00 uur).

Het zijn geen gigantische aantallen, maar steeds meer huizen in Friesland krijgen bewoners uit de Randstad. Waarom verlaten ze het Westen? En hoe bevalt het ze in deze provincie? Vier huishoudens vertellen hun verhaal.

Herrie, stress, niemand zegt elkaar gedag. Hij is een geboren Hagenaar, maar Jos van Noord (71) wil er niet meer wonen. "Ik was de drukte in de Randstad zo zat." Al sinds eind jaren negentig ‘vluchtten’ hij en zijn partner Chong Kaewkokua (54) regelmatig naar Zuid-Frankrijk. Daar hadden ze een vervallen stationsgebouwtje opgeknapt. Het zou ze uiteindelijk op het spoor zetten naar Friesland.

In Frankrijk vonden ze de rust, ruimte en gemoedelijkheid, die ze in Den Haag zo misten. Ze raakten er bevriend met twee gezinnen uit Harlingen. Die vertelden dat wat zij zochten ook veel dichter bij huis te vinden was. Toen Van Noord twee jaar geleden helemaal klaar was met Den Haag, hakten ze de knoop door: ze gingen op huizenjacht in het Noorden.

Een paar weken terug waren ze bij Engwierum nog vlas aan het trekken, Tjip van der Veen en Renze Hoekstra. Inmiddels kan de oogst worden gerepeld; de zaadbol wordt gescheiden van het vlas. Van der Veen en Hoekstra doen dat op Het Bildt met een grote machine, maar vroeger deed men dat met de hand.

Er komt langzaam maar zeker weer wat meer belangstelling voor vlas. Het is tegenwoordig vrij uniek in de regio, maar vroeger was het voor een hoop loonwerkers heel gewoon. Vlas wordt verbouwd voor lijnzaad en lijnolie, maar van de plant wordt ook linnen gemaakt.

Het hele proces is wel arbeidsintensief. Vooral het repelen op de traditionele manier, met een speciale kam, is pittig. “Ast it der no yn ien kear trochhinne hellest, dan moatst der bêst oan lûke. Mar ast earst in lyts eintsje dochst, en dan wer in eintsje fierder, dan komst der wol”, aldus Hoekstra.

Donderdagmiddag heeft de politie een inval gedaan in een loods aan de Middelweg Oost.

Tijdens de inval trof de politie een drugslab aan. Of er verdachten zijn aangehouden tijdens de inval is op dit moment nog onbekend. LFO ( Landelijke Faciliteit Ontmantelen ) van de politie heeft alles veiliggesteld en vervolgens onderzoek gedaan in het drugslab. Samen met het extern bedrijf Service en Ondersteuning Nederland heeft de politie de loods ontruimd en zijn er diverse vaten met chemische stof afgevoerd.

Tijdens de ontruiming werd iedereen op afstand gehouden door de politie. Mogelijk heeft dit wat te maken met de gevaarzetting in de loods. In verband met lopend onderzoek van de landelijke eenheid politie kunnen ze op dit moment nog niet meer vertellen over dit onderzoek.

Alle freeds klinkt der in freedsgebed yn de Van Harentsjerke yn Sint Anne. Sa'n 30 oant 40 minsken fan de moslimmienskip út it azc yn it doarp komme dan gear yn de tsjerke om te bidden. Sneins brûkt de protestantske tsjerke it gebou.

Imam Ísmail Bölükba frege de Stichting Alde Fryske Tsjerken om de tsjerke te brûken as gebedsromte. Se sochten in plak dêr't se rêstich bidde koenen. Yn it azc is it faak drok, dêr kinne se gjin rêst fine.

Bölükba fynt dat it moai giet. "Minsken út it doarp komme ek wolris del by it gebed", seit er. "Earst wienen se wat ferrast, mar no begjinne se deroan te wennen. We sjogge dat se it wurdearje."

Bewenners fan it azc yn Sint Anne en omkriten binne woansdei oant en mei sneon oan it bidden of skjinmeitsjen yn de Van Harenstsjerke yn Sint Anne. Dat lêste is as tank foar it gebrûk meitsje fan de tsjerke. Om dy reden bliuwt er dizze dagen iepen.

It giet om leden fan de moslimmienskip, út likegoed Arabyske as Afrikaanske lannen. Imam Ísmail Bölükba frege Stichting Alde Fryske Tsjerken om de tsjerke te brûken as gebedsromte. Hy harke nei dat fersyk. "Met elkaar zijn, met elkaar delen. Wij hebben een groot hart", sa seit Bölükba.

Zwarte Haan telt weinig inwoners. Maar wie denkt niemand op straat tegen te komen, heeft het mis. De buurtschap gelegen aan de zeedijk trekt mensen, die tot rust willen komen.

„Wou je ze gaan tellen?”, lacht Eric Heitmeijer. Gewapend met zijn twee camera’s loopt hij de dijk langs Zwarte Haan af. Beneden in het slib van de Waddenzee zitten duizenden ganzen. Zo ver het oog reikt zitten vogels en dat is ver, want het eerst volgende object dat in zicht komt is de vuurtoren van Ameland.

Zwarte Haan is een klein Bildts buurtschap aan de zeedijk. De weg ernaar toe loopt dood. Het kleine parkeerplaatsje aan het eind, staat vol. Mensen komen hier voor de rust van het uitgestrekte waddenlandschap. Het enige geluid dat er te horen is, is het gesnater van de ganzen en het waaien van de wind. Bezoekers beklimmen de trap naar het monument de Slikwerker toe, waaien uit en vertrekken weer.

Ons fekânsy begint offisjeel at wij, ’n dâg of wat foor fertrek, bij de boekhannel weest hewwe om in te slaan. ’t Is tradisy: wij nimme op rais ’n enorme lading boeken met. ’t Binne d’r feul meer as at wij ooit in twee weken leze kinne, maar ’t hewwen fan keuze is ’n lúkse die’t wij ôns (nag) permittere kinne, en ’n gefoel fan lúkse is fekânsy.

Myn skouder laai deur ’t folle korfy hest út de kom, maar wij konnen nag niet ôfrekene bij Van der Velde. Naast romans, non-fiksy en ’n biografy fan Nico (die fan The Velvet Underground, niet die fan Eigen Huis & Tuin) ston Mark Fischer’s essay Kapitalistisch realisme op ’t lissy. Wer kinne je beter over alternativen foor ôns deurdraaide kapitalistise systeem leze, as baaiend in lúkse op fekânsy bij ’t swimbad?/p>

Fleden week woensdeg hoorde ik 'n opmerkilk bericht op 'e radio bij Omrop Fryslân: "Frou (22) slachtoffer fan masturberjende man yn trein: Gjinien holp my."

Nou mot 't niet mâler worre! Werom holp gyneen hur in 'e goedighyd!? Ik kin d'r echt niet bij dat gyneen foor hur in 'e bres sprong. Ja, 't sil fast maklik praten weze om't ik d'r niet bij waar, maar at ik d'r al bij weest waar, dan waar ik seker foor hur opkommen. En mînsen die't mij kinne, wete dat ik dat ok doen sou.

Eerst even útnandersette wat d'r gebeurde: eand july sat d'r 'n man teugenover 'n frou in 'e train fan Búttenpost na Grunningen himsels opsichtig te befredigen.

Hij was er dit seizoen al een paar keer op geattendeerd. Voorafgaand aan de PC bijvoorbeeld. Winnen zou zijn 200ste zege op de hoofdklasse zijn. Taeke Triemstra moest er een paar weken langer op wachten, maar in Kimswerd werd die unieke prestatie een feit.

Met 200 kransen op de hoofdklasse staat de kaatser uit Sint Jacobiparochie op eenzame hoogte. Piet Jetze Faber kwam in zijn loopbaan tot 188 overwinningen en Hotze Schuil pakte er 183. De 39-jarige Triemstra won in september 2000 op 17-jarige leeftijd in Sneek zijn eerste hoofdklassekrans. "Op nei de trijehûndert", grapte Triemstra.

Met Gert-Anne van der Bos en Erwin Zijlstra was Triemstra de hele dag ongenaakbaar. Tegen de topfavorieten Tjisse Steenstra, Renze Hiemstra en Hans Wassenaar werd het in de tweede omloop vlotjes 5-2 6-2. In de vier partijen kregen de winnaars slechts zes eersten tegen.

De politie heeft woensdagavond na een achtervolging een 37-jarige man aangehouden in Sint Annaparochie. De man reed weg na een politiecontrole. Daarbij reed hij tegen het verkeer in en negeerde hij rode verkeerslichten.

Rond half twaalf ‘s avonds wilde de politie een auto bij het tankstation op de Aldlânsdyk in Leeuwarden controleren. Bij de controle reed de bestuurder echter met hoge snelheid weg.

De man is vervolgens richting Sint Annaparochie gereden. Op de Middelweg-Oost kon hij worden klemgereden en gestopt. Omdat de bestuurder bekend stond als ‘vuurwapengevaarlijk’ is hij uit de auto gesproken, meldt de politie op Twitter. In het voertuig werd een mes, softdrugs en bolletjes harddrugs aangetroffen.

De reis naar Friesland middenin de vakantie was voor mensen uit de uiensector geen belemmering om een bezoekje te brengen aan Konaxx Onions in Sint Jacobiparochie. Het enige uienpakstation dat Friesland rijk is investeerde in een volautomatische uiensorteermachine van Eqraft en dat was reden om relaties uit te nodigen voor de feestelijke start van de nieuwe lijn. Daar maakten veel collega-uiensorteerders en exporteurs vrijdagavond 12 augustus gebruik van.

Volgens Tjerk Nagel is het besparen op arbeid de grootste drijver achter de investering. "Met de Eqrader besparen we zes mensen. We zijn deze samenwerking met Eqraft aangegaan om klaar te zijn voor de toekomst en flexibel om te kunnen gaan met de alsmaar veranderende arbeidsmarkt en toenemende kwaliteitseisen van onze afnemers.”

Tsjonge, jonge, wat gong 't d'r froeger omdeur at St.-Anne en St.-Jabik teugennander foetbâlden. Niet dat 't haat en nijd waar, hoor, al sat 't d'r betiden wel 's teugenan, bekin ik eerlik. Maar om mij noeme wij 't gewoan gesonde rivaliteit.

Dat hadden wij trouwens allenig maar met St.-Jabik en niet met Froubuurt. Dat sil fast te krijen hewwe met 't fait dat soawel St.-Anne as St.-Jabik op sundeg foetbâlden.

Tidens myn foetbâlloopbaan, maar ok lang derfoor fansels, waar d'r flinke rivaliteit tussen baide klups. Dan gong 't d'r betiden omdeur! Al had ik 't idee dat 't de Stjabuurtsters altiten hoger sat en nag fanatiker waren as Stannebuurtsters.

Met een steeds dichterbij komende Froulju’s PC wonnen Ilse Tuinenga, Louise Krol en Sjanet Wijnia zondag de Jokelyn Tienstra vrije formatie partij. Opslaagster Tuinenga werd uitgeroepen tot koningin van de kaatspartij.

Zondag 21 augustus staat de generale van de Froulju’s PC op de agenda, in Wommels. In Sint Annaparochie (en in Ried bij de vrouwen eerste klas) werden zondag de laatste rechtstreeks te behalen plaatsen verdeeld. Elf parturen zijn zeker van deelname. De nummers 12 tot en 15 strijden donderdag in Easterein op de keats-off om het laatste plekje.

Op woensdag 24 augustus is het dan zover: de Froulju’s PC. Het moge duidelijk zijn dat er dit jaar twee torenhoge topfavorieten zijn voor de winst. Het gaat om de winnaars van Sint Annaparochie, trio Tuinenga, en het partuur van Nynke Sijbrandij, Manon Scheepstra en Marrit Zeinstra.

Een flinke brand in hooibalen op een boerenerf aan de Dongjumerweg in Ried werd zaterdagmiddag opgeschaald naar grote brand omdat de brand kon overslaan. De brandweer van Franeker en Sint Annaparochie werden rond half vijf gealarmeerd om met spoed naar een boerenerf te gaan voor brandende hooibalen.

Wegens de vakanties worden momenteel in de hele provincie standaard twee tankautospuiten gealarmeerd. Omdat er kans was dat de brand kon overslaan naar een kippenschuur, op een halve meter afstand van de brand en vanwege de waterwinning, werd er opgeschaald naar grote brand. Brandweer Marssum en Harlingen kwamen daarop ter plaatse, onder andere met het groot water transport.

Tweevoudig PC-winnaar Rutmer van der Meer maakt volgend jaar zijn comeback op de velden. De 42-jarige opslager uit Sint Jacobiparochie gaat met zijn zoon Verry en Yannick Hielkema kaatsen. De kaatser is dit seizoen ook al regelmatig op de kaatsvelden te zien, maar zegt er in 2023 serieus werk van te zullen maken.

Doel van het trio is om de 170e PC te kaatsen. Dat zou inderdaad mooi zijn”, aldus Rutmer. De opslager won in 2002 de PC met Jacob Wassenaar en Cornelis Terpstra. In 2005 won hij met Jacob Wassenaar en Chris Wassenaar. Op de PC van 2011 nam hij afscheid van de kaatswereld.

In de Noord-Friese akkerbouw is zelfs een optimistische stemming te bespeuren. De oogst pootaardappelen, veruit het belangrijkste gewas, zal weliswaar iets lager uitvallen dan gemiddeld, maar de marktomstandigheden lijken uitstekend. Door de droogte valt de nagroei van de consumptieaardappelen lager uit en dat stuwt de prijzen voor deze piepers.

Op de belangrijke agrarische termijnmarkt van Leipzig knalde de aardappelnotering omhoog van 18 euro per 100 kilo in juni naar circa 28 euro op dit moment. En des te beter het inkomen van de consumptieteler, des te meer die de beurs trekt voor hoogwaardig pootgoed uit Nederland. Het wachten is nu op wat neerslag in de tweede helft van augustus, zodat de poters schadevrij gerooid kunnen worden.

Ook de opbrengst en de kwaliteit van de granen lijken prima in Noord-Friesland. Dat geldt tevens voor de warmteminnende suikerbiet. Wel is het nodig om de uien tijdens deze droogte te beregenen. ,,Vooral in deze periode van bolvorming is water nodig”, legt akkerbouwer Teun de Jong in Sint Annaparochie uit.

In het Friese Bildt is op dit moment weer een mooie bloemenpluktuin gezaaid en is er extra aandacht besteed aan biodiversiteit. Dit houdt in dat er ook een zaaizaadmengsel gebruik is dat insecten en vogels aantrekt. Er zijn niet alleen plukbloemen gezaaid, maar ook granen en kruiden. Voor slechts 10 euro pluk je een vierkante meter aan bloemen, maak je de natuur een stukje beter en steun je onze goede doelen.

Wat is er leuker dan een fietstocht door het Friese land en terug te komen met een verse bos zelfgeplukte bloemen? Per 10 euro die je doneert mag je deze zomer zelf een bos bloemen komen plukken in de pluktuin. Denk aan een bos vol zonnebloemen, lupines, goudsbloemen, margrieten, azalea’s en nog meer andere soorten. We verwachten dat je kunt plukken tot in september. Dus: doneer twee of drie keer. Ook door alleen vierkante meters te kopen, bevorder je al de biodiversiteit. Door de website en socials in de gaten te houden ben je altijd op de hoogte van het meest actuele nieuws, waaronder speciale plukweekenden met georganiseerde activiteiten onder de dan geldende coronamaatregelen.

Yn de omkriten fan Sint-Jabik binne yn de nacht fan tiisdei op woansdei ferskate GPS-systemen út trekkers wei stellen.

Neffens de plysje fan Noardwest-Fryslân giet it om dieverij by ferskate boerebedriuwen. Der is net bekend makke om hoefolle navigaasjesystemen it krekt giet.

De plysje freget minsken dy't wat sjoen hawwe of dy't kamerabylden hawwe om kontakt op te nimmen.

’t Eerste overlêg tussen minister-presidint Mark Rutte en Gerard de Jong, foorman fan 't Bildts Defence Force, het niks opsmeten. Bemiddeler Johan Remkes had ’t over ’n "gemoedelijke sfeer” maar neffens De Jong waar der gyn sprake fan. "Dat raast an de protters. Rutte en Remkes waren rapper deur de Fryske Dúmkes hine as datst ‘babbelegúchys’ sêge kînst, hoorde ik.”

‘Hoorde ik’, want opmerklik genog waar De Jong sels niet bij ’t overlêg anwezig. "Bist mâ"’, foetert hij, "met die loi fâlt niet te praten, seker niet in ’t spraakgebrek dat se ABN noeme. Eerst ’n totaalferbod op ’t Nederlâns en ’t Bildts as Rykstaal infoere, prate wij dan weer feerder. Maak jim maar klaar foor de hardste aksys ooit!”

Aigenlik wou ik 't d'r fleden week al over hewwe, maar alles most doe fansels wike foor de PC. Derom nou de kollum fan fleden week, maar dan dus deuze week.

Dut is ok toegelyk 't enigste luchtige fan deuze kollum, sêg ik jim alfast, want 't is 'n dreeg onderwerp wat ik deuze week met jim beprate wil: bedraigings. Niet dat ik sels ooit bedraigd bin, maar 'n steen deur 't rút had fleden jaar soa maar kinnen doe't ik 't in 'n kollum over Wim Engel en syn elfys had.

D'r binne in elk gefal 'n prot Nederlanders die't op soasjaal media bedraigd worre en fooral bekinde Nederlanders motte 't belije. En 't groatste probleem is dat een 'n draigemint d'r flot opsette kin sonder ok maar bedinktiid te hewwen. 't Is namelik soa maklik plaatse. Roetsj en 't staat d'rop. Foordat-y d'r sels erg in het dus.

"'t Gaat in de polityk te min over ôns welwezen en te feul over elektoraal gewin op korte termyn." Dat seit âld-politikus Klaas Dankert fan de PvdA.

De yntusken 80-jierrige Dankert is ien fan de simmergasten fan it Omrop Fryslân-radioprogramma Buro de Vries. Hy wie Partij van de Arbeid-riedslid yn Menameradiel, Steatelid en trije perioaden deputearre fan de provinsje Fryslân. Dêrnei wie hy fan 1989 oan 2003 boargemaster fan It Bilt.

"Ik bin niet soa optimistys over de toekomst fan polityk en bestuur", seit Dankert earlik. "'n Prot wat eerst in Amerika gebeurt, komt hier later ok. Dat sâgen wij eerder al met 't individualisme. Nou draait 't in de VS aigenlik alleen nag om sinten en populisme in plak fan 'gemeenskapssin.' Dat sien wij hier ok hyltyd meer, dat is och soa spitig. De Sociaal Democratie kin en mot 'n rôl speule om dat perses te keren. In samenwerking met -niet alleen- GroenLinks, maar ok met de SP."

Voetbalvereniging St. Annaparochie speelt vanaf het seizoen 2023-2024 in het zaterdagvoetbal. Dat heeft het bestuur zaterdag bekend gemaakt.

Steeds meer Friese clubs maken de overstap van het zondag- naar het zaterdagvoetbal. Deze zomer zijn het er tien: FVC, LAC Frisia 1883, GAVC, Heerenveen, VC Trynwâlden, SF Deinum, De Wâlden, ONB, Boornbergum ’80 en SV Donkerbroek. St. Annaparochie komt komend seizoen uit in de zondag tweede klasse. Als het zich daarin weet te handhaven stroomt het in het seizoen 2023-2024 op datzelfde niveau in het zaterdagvoetbal in.

Het resultaat vaan een gehouden inventarisatie is dat er een overduidelijke meerderheid van de spelers is die de voorkeur heeft om op de zaterdag te gaan spelen. Een kleine 75% van de spelers heeft aangegeven het liefst op de zaterdag te spelen. Bij de JO19 ligt dit percentage zelfs op 86%, maar ook bij Zo 1 en Zo 2 is er een ruime meerderheid voor een overstap van de zondag naar de zaterdag.

Nou gaan ik d'r al jaren niet meer hine, maar ik bin desennialang na de PC weest. Dat waar altiten 'n mooie dâg. Ja, ik begryp jim fraag werom at ik d'r nou niet meer kom. Aigenlik weet ik dat sels ok niet recht.

Inenen hout dat blykber op at heel feul kunde fan mij ok niet meer gaat. Fan de hele groate groep Bilkerts haakten d'r hyltyd meer ôf.

Maar late wij 't fandaag over deuze besondere dâg hewwe. Die begon altiten offens froeg met 'e PC-bus na Franeker. Dan fersamelden 'n prot dorpsbeweuners hur bij de bushalte en wachtten op de spesjale PC-bus. At die kwam dan stapten wij heel fleurig in. Fan: "En nou gaat 't an!"

16 Maart waren de gemeenteraadsverkiezingen. Voor Waadhoeke betekende dit 11 nieuwe raadsleden voor diverse partijen. We introduceren de nieuwe raadsleden graag even bij u in deze rubriek. Deze week: Laas Douma van SAM Waadhoeke.

Stel jezelf even kort voor…. Laas Douma, opgegroeid in Berlikum, trotse vader van drie ondertussen volwassen dames, in de techniek beland en als zelfstandige in St.-Anna werkzaam in de automotive branche.

Wat is jouw motivatie om in de politiek te gaan? Betrokken bestuurder, dat begon al als voorzitter van de schoolclub(Foorakker St.-Annaparochie), personeelsvereniging toenmalige werkgever (Rinsma Berlikum bv), diverse functies binnen ondernemingsvereniging St.-Annavooruit, PvdA het Bildt later PvdA Waadhoeke, proberen positief steentje bij te dragen aan de maatschappij.

Simy Sevenster schreef Golf fan Onrust. Het verhaal over de oprichting van de Broedertrouw in 1889 en de arbeidersopstand op het Bildt werd onlangs als toneelvoorstelling in de buitenlucht opgevoerd. De schrijfster schrok van wat ze zag. "It wie hielendal myn stik net mear."

Nadat Simy Sevenster (1944) uit Minnertsga de première Golf van Onrust had gezien, maakte ze zich snel uit de voeten. Ze schaamde zich diep. De entourage was prachtig, de spelers hadden hun best gedaan, maar van het verhaal dat zij had geschreven was nauwelijks nog iets overgebleven. "Sy ha it herskreaun en wêr’t it om giet, de striid fan de arbeiders, ha se romantisearre. Sa hie ik it net bedoeld", zegt Sevenster.

It is yntusken benammen in moaie hobby foar Tjip van der Veen en Renze Hoekstra: by Ingwierrum binne sy dizze wike flaaks oan it lûken. Dat is no frij unyk, mar eartiids wie it foar leanwurkers hiel gewoan.

"Fan it begjin fan de jierren 50 ôf hat it ferbouwen fan flaaks him hieltyd fierder útwreide", fertelt Renze Hoekstra.

"Oant it op in gegeven momint net mear rendabel wie. Je sieten mei it transport nei België, dêr't it ferwurke waard. En fansels de opkomst fan it goedkeape Sineeske katoen. Dêr koe it flaaks net mear tsjinoan."

We kunnen wel de conclusie trekken dat Nederland een stukje muziekgeschiedenis rijker is. En wel in de vorm van drie vrienden uit het Friese Oudebildtzijl die onder de naam OBZ het nummer ‘Ik ben kachel’ op Spotify hadden gezet. En daarna wisten Kees Postma, Dylan van der Feen en Jelte Jan van der Zee niet wat ze overkwam, want de miljoenen streams zorgden ervoor dat OBZ een begrip werd.

En niet alleen voor mensen die graag kachel zijn en naar huis proberen te waggelen na een avondje stevig drinken, want de melodie is heel aanstekelijk en de tekst kan ook door iedereen meegezongen worden. En daar kan moeder Marriet over meepraten, want zij reed op de fiets rond en kreeg van haar dochter ook het nummer toegezongen. Geniaal!

Op 2 augustus begeleidt Wim de Jong zijn laatste kandidaten bij het praktijkexamen. Na bijna 40 jaar stopt hij die als rijschoolhouder. Al op 20 jarige leeftijd startte hij in december 1982 als rij-instructeur. De eerste jaren gaf hij les onder de naam van zijn hait Gerrit. Deze verkocht ooit de Amerikaanse taxi van zijn hait en kocht van dat geld een auto voor de rijschool en een taxi. Dat was het begin van de rijschool.

Wim vindt het prachtig dat hij meerdere generaties uit dezelfde familie als kandidaat heeft gehad. Hij kreeg dan vaak tehoren dat hij dezelfde eigenaardigheden als zijn hait had, zoals het met een pen of zegelring tikken op het raam om aan te geven dat leerlingen over de rechterschouder moesten kijken.

Wim en zijn broer Meine haalden het rijbewijs bij hun hait. Het was daarom Wim zijn streven om door te gaan totdat zijn drie kinderen bij hem het rijbewijs hadden gehaald. In april van dit jaar slaagde Wouter als jongste en laatste voor het rijbewijs. Met het pensioen van Wim komt een n einde aan een oud Bildts familiebedrijf.

Je krije niet faak wat je hewwe wille. 't Is faak te min, of weer te feul, wat âns of wat dat d'r niet eens op likent. Wêrm seumerweer is meer as welkom, maar soa bot at ’t forige week waar hoeft ’t nou ok weer niet. Ik mot d’r niet an dinke dat wij der seumerdâgs ’n hele trits achternander fan hewwe.

En dan hewwe je de wêrmte had, maar derna laat ’t him met gyn mooglikhyd weer ferdrive, deuren en rútten open of niet (de LC Webshop kin nag soa faak airco’s anprize, dêr trek ik ’n grîns: die komt d’r bij ôns niet in). ’t Sweet brak mij út in Museum Opsterlân, ôflopene donderdeg, en ik waar sichtber niet de enige. De 37 graden fan twee dagen d’rfoor had besloaten in ’t gebou hangen te bliven. Ik dink omdat ’t die aven over iisbanen gong.

Blikstynders, wat waar 't hyt an 't begin fan fleden week, niet? Is 't ooit soa hyt weest? Ja, ik loof fan drie jaar leden. Doe is't aigenlik begonnen om ekstreem hyt te wezen. Jawis, derfoor kon 't ok hyt weze, maar neffens mij niet soa as de lêste jaren.

Begripe wij 't nou goed datstou 't in dyn kollum over 't weer hewwe silst? Ja, maar dat is dochs niet soa núvver? D'r gaat ommers gyn dâg ferbij at d'r niet over 't weer praten wort. Fral met die ekstreme hytte.

Sels hew ik gyn problemen met deuze wêrmte. Ans said: ik kin d'r heel goed teugen. Just, ik bin soa'n tradisjonele koukleum in 'e winter. Maar niet elkeneen kin soa goed teugen 'e wêrmte en om sokke mînsen motte wij metnander heel goed dinke. In lannen der't 't faak nag wêrmer is, gaan d'r sels 'n prot mînsen an doad.

Rondom de Van Harenskerk in Sint Annaparochie wordt zaterdag 6 augustus tussen 11 en 17 uur de elfde editie van de Bildtse Rembrandtmarkt gehouden. Het is de plek waar Rembrandt in 1634 met zijn Saskia trouwde.

Wethouder Jan Dijkstra opent de markt om 11.00 uur. Tientallen sfeervolle kraampjes met kunst, antiek, curiosa en boeken staan rondom de Van Harenskerk. In de grote tent kunnen bezoekers voorwerpen laten taxeren door deskundigen die zullen vertellen of het kunst of kitsch is.

De muzikale omlijsting wordt net als vorig jaar verzorgd door de bijzondere authentieke muziekgroep Datura. Zij bespelen oude instrumenten als de draailier, tamburellu en schalmei.

Oentsjerker Dirk Kuiken zegde zijn baan als eindredacteur bij deze krant op om activist te kunnen zijn. Als 'Luchtfietser' strijdt hij voor klimaatrechtvaardigheid en tegen kapitalisme. "Boeren voelen zich in hun voortbestaan bedreigd. Zo zou eigenlijk iedereen zich moeten voelen door de klimaatcrisis."

Vioolmuziek klinkt, terwijl het luxe passagiersschip zinkt. Als Dirk Kuiken - filosoof en fietsactivist - op een avond in juni zijn honden uitlaat en hij flarden van feestgedruis opvangt, schiet de iconische scène uit de film Titanic door z'n hoofd. De hele middag hebben ronkende trekkers op het land tegenover Heemstra State in Oentsjerk tegen elkaar gestreden tijdens Trekkertrek Trynwâlden: welk landbouwvoertuig is het sterkst?

"Vroem, vroem. Voor de lol lekker roet en stikstof uitstoten. Waar ben je mee bezig als je dit doet, terwijl ondertussen een heleboel anderen zich hartstikke inspannen om het milieu te sparen: minder vlees eten, zonnepanelen op het dak, de kachel een graadje lager. Die mensen op het feestterrein staan met hun rug naar de toekomst. Daarom dacht ik aan de Titanic. De wereld vergaat, maar de trekkers geven nog even extra gas."

Een slimme zuil - zonder verkeerslicht - moet wandelaars op de Waddenkwelder bij Westhoek op afstand houden van rustende vogels.

In de beige 'getijdenwijzer' zitten twee roterende borden: een oranje exemplaar met 'Hoogwater - niet betreden' en een blauw bordje met 'Laagwater - vrij toegang'. Het is het vriendelijke wapen dat It Fryske Gea, Vogelbescherming Nederland (VBN) en het samenwerkingsverband Wij & Wadvogels inzetten om de rust van overtijende vogels op de kwelder te waarborgen.

Het gaf in september wat opschudding toen Gerrit Dommerholt van VBN bloedserieus aankondigde dat hier een heus verkeerslicht zou komen. De FNP-Statenfractie stelde prompt kritische vragen. De uiteindelijke uitvoering is minder dwingend geworden, zegt projectleider Arnold van Kreveld van VBN nu. ,,Dat stoplicht werd een soort running gag, maar daar zijn we al snel van afgestapt. Zo'n lamp vraagt energie en zou ook moeilijk te zien zijn in de volle zon.''

By de Westhoek kinst fan woansdei ôf op in peal sjen oftst no better wol of net de kwelder en it Waad opgean kinst. In saneamde 'getijdenwijzer' fertelt besikers mei live ynformaasje oft der op dat stuit waadfûgels rêste yn de kwelder.

De ynformaasjepeal is in projekt fan It Fryske Gea en de Fûgelbeskerming. Foar safier't de organisaasjes bekend is, is de peal unyk. "We hebben contact gehad met mensen in China, Australië en Canada, op verschillende plekken waar je ook te maken hebt met dit soort natuur, opkomend getij en steltlopers", seit Arnold van Kreveld fan de Fûgelbeskerming. "Dit soort oplossingen zijn nog niet eerder toegepast."

Drie jaar geleden was Klaas Kikstra met dit weer zo zwembad Bloemketerp ingesprongen. De toen honderdjarige uit Sint Annaparochie onderhield jarenlang de tuin bij het Franeker bad en trok er ook regelmatig een baantje.

De fitte Kikstra werd dat jaar uitgeroepen tot de Oudste Fietser van Waadhoeke.

Zijn 103de verjaardag vierde hij maandag op het droge en rustig thuis met een bezoekje van burgemeester Marga Waanders van Waadhoeke die vrolijk op de foto ging met de jarige.

Een Bildtker krijgt geen kippenvel, maar ainefel. Een pannenkoek heet een struuf en eet je vleeswaren op brood, dan is dat gesneden op de bôl.

Om meer mensen wegwijs te maken in het Bildts, zijn er twee nieuwe boekys verschenen van taalman Sytse Buwalda van Westhoek. De gids ’t Bildts – Hoe en Wat geeft een overzicht van wetenswaardigheden en regels over wat goed en fout Bildts moet zijn. Zo spelen er geen klainkines op een klimrek , maar wel pake- en bepsêgers op een klimrak.

Daarnaast verschijnt de Woordenlijst Nederlands-Bildts (zo’n 20.000 woorden), die fergeefs beschikbaar is voor scholen, mediaredacties en instellingen die zich met het Bildts bezighouden.

Tussen myn broer en mij sit twee en 'n half jaar leeftydsferskil. Hij waar dus al stikken feerder in syn ontwikkeling. Onthou deuze sin, want der gaat 't aansen over. Myn broer had dus 't ryk hest drie jaar foor him alleen doe't ik d'r bij kwam te janken.

Welke kant gaat deuze kollum in 'e goedighyd út? At ik niet toefallig de skriver d'r fan weest waar, had ik mij dat ok ôffroegen.

Krekt saai ik dat jim die ene sin onthouwe mosten, want die sou weromkomme. Kyk, der is-y al: hij waar dus al feerder in syn ontwikkeling. Dat murk ik feul later krekt. In elk gefal niet op die bewuste dâg in Luwt.

Grasbaanracer Romano Hummel won in Aduard zijn vierde wedstrijd in acht dagen. In een finale die werd overschaduwd door een zware valpartij eindigde Henry van der Steen uit Oudebildtzijl als vijfde.

"Normaal lukt het wel om me weer op te laden voor een herstart, maar na zo’n ongeval heb ik er wel wat meer moeite mee", zei Henry van der Steen. "Iedereen gaat daar natuurlijk anders mee om. Maar omdat ik zelf ook al het een en ander heb meegemaakt, grijpt zoiets je wel even aan." De coureur uit Oudebildtzijl was de enige Fries in de finale. In de beslissende wedstrijd van de dag kwam hij slecht uit de startblokken en bleef op een vijfde plaats steken.

Wat moet je hier voor hebben, vraagt een meneer en zwaait met twee stripboekjes in oblongformaat voor mijn neus. Frank de Vliegende Hollander, een strip die in 1955 Kapitein Rob opvolgde in het Parool. Zelf ben ik nog druk bezig om de lampjes en het espressoapparaat te activeren. De prijs staat voorin, zeg ik.

Dan komt er een Duitse mevrouw een beetje geërgerd naar binnen lopen en vraagt om romans in de Duitse taal. Die hebben we niet en als ik haar dat in mijn Mulo Duits vertel ontploft ze zowat. In Nederland kun je nergens Duitse romans kopen, briest ze. Haar man probeert haar wat te kalmeren en ik overweeg of ik even de act van John Cleese in Fawlty Towers zal nadoen. Als ze weer wat rustig is vraagt ze me of het de moeite waard is om Sint Annaparochie te bezoeken. Vals zeg ik dat ze dat zeker moet doen. Had ze maar geen spatjes moeten maken.

Een bestaande ontstekingsremmer kan als mogelijk medicijn dienen bij agressieve kankers. Die ontdekking heeft UMCG-onderzoeker Floris Foijer (45) uit Oudebildtzijl met zijn team gedaan.

Foijer en zijn team brachten in juni na een onderzoek van 4,5 jaar de resultaten naar buiten. De belangrijkste conclusie: een bestaande ontstekingsremmer kan de groei van chromosomaal instabiele kankercellen remmen. ,,We zijn er heel erg trots op. Het is absoluut een hoogtepunt in mijn carrière.”

Die loopbaan begon in 2000. Foijer werd geboren in Leeuwarden, groeide op aan de dijk bij Oudebildtzijl en woont nu in het Drentse Eelderwolde. Nadat hij het Stedelijk Gymnasium in Leeuwarden had afgerond, werd tijdens de studie bioprocestechnologie in Wageningen zijn passie voor onderzoek naar kanker geboren. ,,Ik was altijd al geïnteresseerd in hoe cellen werken. Bij kankeronderzoek ligt de focus op wat er eigenlijk misgaat in de cellen. Verschrikkelijk interessant, vind ik.”

Bij Konaxx Onions in het Friese Sint Jacobiparochie is de afgelopen maanden een volautomatische uiensorteermachine geïnstalleerd door Eqraft. Vrijdag 12 augustus vanaf 18:00 uur is iedereen van harte welkom om de nieuwe sorteerlijn te komen bewonderen onder het genot van een hapje en een drankje.

Bij Konaxx rollen jaarlijks 25.000 ton uien van de band. Een enthousiast, jong team zorgt dat deze gesorteerd, verpakt en verhandeld worden. Het Friese bedrijf biedt verschillende kleinverpakkingen, 25 kg-zakken, big bags en bulk. Deze worden voornamelijk geëxporteerd naar bijvoorbeeld Scandinavië, Centraal-Europa en de Baltische landen. Naast uien levert het bedrijf ook aardappelen, kool, wortelen, rode bieten, knolselderij en knolraap. Oprichter Tjerk Nagel: “We zijn deze samenwerking met Eqraft aangegaan om klaar te zijn voor de toekomst en flexibel om te kunnen gaan met de alsmaar veranderende arbeidsmarkt en toenemende kwaliteitseisen van onze afnemers.”

Boere-aksjegroep Agractie rôp Nederlân freed op om in kertier it wurk del te lizzen. Mei de aksje 'Knoop in je zakdoek' woe Agractie omtinken freegje foar de boeren.

Hoe grut de stipe yn Fryslân wie, falt dreech te sizzen. It giet meast om lytse, lokale aksjes. Wurknimmers fan it leanbedriuw Wassenaar fan Bitgummole dy't oan it kûljen wiene by Froubuorren, leine it wurk om 15.00 oere in kertier del.

Agractie hope op solidêrens, mei it each op it oankundige stikstofbelied fan it kabinet. Belange-organisaasje LTO, Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt en Farmers Defence Force stiene efter de aksje.

Donderdag 14 juli was de laatste schooldag voor de kinderen van 't Fonnemint. Het jaar werd afgesloten met een heus filmfestival. Alle kinderen mochten deze dag verkleed als filmster verkleed op school komen.

‘s Morgens was er de traditionele verklede optocht langs de Beuckelaar en door het dorp. Ouders en Pake’s en Beppe’s stonden langs de route om de optocht te bewonderen.

Bij terugkomst op school kwamen alle kinderen via de rode loper de school weer in waar het filmfestival van start ging. In ieder lokaal werd een film gekeken.

Om het feest compleet te maken werd er pannenkoeken gegeten tijdens de lunch.

"Ik fiel my op it earste plak Frysk, dêrnei Europeesk en dan pas Nederlánsk." In ’n mooi gesprek met Jacob Haagsma (LC Freed, frijdag 8/7) laai de talintfolle Frise rapper Pieter Zijlstra syn geloofsbrieven op tafel. Ferfang ‘Frysk’ deur Bildts en ’t is myn folgorder.

’t Weerklonk omdat ’t nou ’s niet ’t ferhaal waar fan een die’t wel eventsys fertelle sil hoe’t ’t allegaar sit. Zijlstra (22) stelt him kwetsber op, hij ôndersoekt en befraagt syn identiteit. Hij is op en top Fries, ja, maar wat is dat, wat betekent ’t? En hoe sit dat at ’t foor de ene Fries weer heel wat âns betekent as foor de ânder? At blokkeerfries foor de een ’n geuzenaam is, maar foor de ânder wat om je doad te skamen?

"D'r is fanavend ok foetbâl op tillevizy", sait myn kollega at ik na huus gaan sil. "Ja, frôlysfoetbâl." Ik hoor 't mijsels sêgen, maar dermet bedoel ik aigenlik meer de menier werop.

Klinkt d'r meskien denigrasy fan 't frôlysfoetbâl út? Dat seker niet. 't Is meer de desinteresse die't de intonasy an myn antwoord gâf. Ik bin nou eenkeer niet soa fanatyk at 't om frôlysfoetbâl op 't allerhoogste nivo gaat. Der bin ik eerlik in.

Fleden week begon de EK foor frôly, maar jim motte d'r echt niet op rekene dat ik foor alle wedstriden sitten gaan, wilens ik dat altyd al bij de mânly doen. Alleen de wedstriden fan de Oranje-frôly, folg ik.

De oanfier fan farske griente en fruit oan sikehuzen rint gefaar troch de blokkade fan it bedriuw Smeding yn Sint-Anne. Dêrfoar warskôget de direkteur fan it bedriuw, Sjaak Smeding.

"We rinne tsjin in tiid oan weryn't de auto's ride moatte nei it suden fan it lân", seit direkteur Smeding. "Dêr steane de distribúsjesintra fan Sligro en Van Hoeckel. Dy lêste is in soarchynstelling en dy moatte har guod al krije. Dat jildt ek foar de Sligro, want dy leveret wer oan sikehuzen."

Neffens Smeding komt it leverjen yn 'e knipe as de blokkade net gau skrast wurdt. "Dêrneist hawwe wy ek de oare klanten en dy moatte it ek op tiid hawwe. Oars krije wy it werom, want it giet om farsk spul. Dat kinne sy dêrnei net mear brûke."

Ik wil niet dat jim 't fan 'n ânder hore, dat ik sil drekt maar met 'e dichte deur in huus fâle: ik hew in 'e gefangenis sitten. Okee, efys maar, op 'n banky in 'n sel, maar sitten hew ik al.

Fansels hew ik dus niet echt sitten. 't Personeel fan 'e Luwter gefangenis mocht namelik 'n stikminnig persoanen metnimme foor de open dâg. 'n Open dâg in 'e gefangenis. 'n Mooie paradoks.

't Worde 'n indrukwekkende avend en 't waar d'r krekt soa soa't ik ferwacht had soa't 't d'r allegaar útsien sou.

Ik waar d'r met 'n (oud-dienst)kammeraat. Hij fertelde tidens de rôndlaiding fan alles over de gefangenis en hoe't 't der an toe gaat. 't Waar boeiend, om d'r maar 's 'n woordspeuling teugenan te gooien.

Binnen een Turkse familie is gedreigd met geweld en brandstichting naar een familielid in Vlaardingen, door de 52-jarige R. Ç. uit het dorp Oudebildtzijl (Friesland). De man moet voor de politierechter in Rotterdam verschijnen.

S. Ç. heeft, volgens het Openbaar Ministerie, S. Ç. bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, zware mishandeling, en brandstichting, door in de periode van 3 augustus tot en met 5 oktober 2021, berichten te sturen met daarin de teksten: ‘Wanneer je in het dorp bent, moet je alles dat aan jou toebehoort bijeenrapen en brengen naar het huis van degene die jij je laat neuken. Wanneer ik daar ben en ook maar één ding zie dat van jou is, ga ik het kapotmaken en in brand steken. Ik wil noch jou, noch iets dat aan jou toebehoort zien. Gevolgd door: ‘Tegen de tijd dat ik in Nederland ben, moet je Vlaardingen verlaten. Verlaat het als je niet wilt sterven. Ik zeg het je maar alvast’. ‘Ik ga je hele huis in in brand zetten, jij moet ook branden’. ‘Vandaag of morgen die raam gaat kapot en ik ga jou steken’. ‘Ik ga je dood maken en thuis begraven’. ‘Als je vreemdgaat maak ik je dood’. En tenslotte: ‘Als ik in Nederland kom dan moet je weg zijn als je niet dood wilt’, althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking.

Der komt in eksperimint mei saneamde sinjaalpeallen by de kwelder fan De Westhoek. Ofhinklik fan it tij jouwe de peallen ynformaasje oer it betrêdzjen fan de kwelder en it Waad.

It is in proef yn it ramt fan it projekt Wij en Wadvogels fan Vogelbescherming Nederland en natuerbehearder It Fryske Gea.

In earder plan mei stopljochten is nei krityk ynlutsen. Dochs wolle de partijen sjen oft se in goede oanpak fine kinne om fersteuring fan fûgels foar te kommen op plakken dêr't sy in soad sitte by heech wetter, sûnder dat in gebiet ôfsletten wurde moat.

Wetterskip Fryslân komt moeilijk af van een paar honderd 'eeuwigdurende' grondcontracten die ronduit voordelig uitpakken voor bewoners van de Bildtdijken. Sommigen betalen jaarlijks slechts 1,50 euro voor de grond waarop ze wonen.

Het leek een simpele suggestie om de waterschapskas te spekken, die algemeen bestuurslid Sjerp de Jong van Lagere Lasten Burger deze week dropte in een commissiezitting: verkoop alle pachtgrond op en rond de Bildtdijken.

Dijkgraaf Luzette Kroon hielp hem meteen uit de droom. De kans is minimaal dat bewoners die nu spotgoedkoop grond in gebruik hebben zomaar toehappen. Kroon: "Het gaat om bedragen waarvan je van je stoel valt. Er zijn mensen die soms maar anderhalve euro per jaar betalen voor de ondergrond van hun huis. We sturen ze eens in de vijf jaar een factuur, omdat dan in elk geval de kosten van de postzegel gedekt zijn."