De prijzen voor de grote landbouwgewassen tarwe, soja en mais pieken. Graanhandelaar Jelte Pars uit Sint Jacobiparochie hekelt de toegenomen rol van speculanten.
AAN DIRK VAN DER MEULEN
'Graanprijzen slaan op hol' en 'Hoogste Tarwenotering sinds 2013'. Zomaar wat koppen van recente nieuwsverhalen in de agrarische vakbladen. De nerveuze spanning op de graanmarkt is uiteraard een gevolg van vraag en aanbod waarbij de toegenomen vraag vooral afkomstig is uit China. Dit land is druk doende om de zwaar door varkenspest getroffen varkenshouderij weer op te bouwen. Het koopt derhalve meer veevoergrondstoffen in dan in voorgaande jaren.
Tegelijkertijd staat het aanbod van vooral mais onder druk door de de droogte in Brazilië. Omdat mais en tarwe in veevoer uitwisselbaar zijn vertonen ook de tarweprijzen een stijgende lijn. Leverde tarwe vorig najaar nog circa 180 euro per ton op, op de beurs in Parijs piekte de prijs eind april op 256 euro. Dat is de hoogste notering in acht jaar.
Jelte Pars van het gelijknamige graanhandelsbedrijf in Sint Jacobiparochie erkent dat er sprake is van krapte. Maar de nerveuze stemming wordt volgens hem meer dan ooit aangewakkerd door speculanten.
Maar speculatie op grondstofmarkten is toch van alle tijden? Pars: "Klopt. Feit is echter dat er meer gespeculeerd wordt. Dat komt doordat er wereldwijd zoveel geld is. Alle-
maal in de economie gepompt door overheden en centrale banken. Het gevolg is dat nu ook veel gelukzoekers, partijen die amper kennis hebben van de graanhandel, zich melden."
De speculanten trekken zich deels ook weer rap terug nadat het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) woensdag becijferde dat de maisoogst in Brazilië waarschijnlijk minder krimpt dan verwacht. Deze wordt nu geraamd op 102 miljoen ton terwijl eerdere prognoses repten van een oogst ruim onder de 100 miljoen ton. "En dan blijkt dat de soep niet zo heet gegeten wordt als hij wordt opgediend. Het gevolg: een snelle marktcorrectie naar een prijs van circa 215 euro voor levering september", zegt Pars.
Dat neemt niet weg dat de graanmarkt er per saldo beter voor staat dan in voorgaande jaren. "En dat is een prima zaak, zowel direct als indirect", verklaart Teun de Jong uit Sint Annaparochie, voorzitter van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond. "Direct omdat we hierdoor minder verlies lijden op graan en indirect omdat graan een spilfunctie vervult waardoor het een prijsbodem in de markt legt bij andere gewassen."
'Partijen die amper kennis hebben van graanhandel melden zich' |
Varkensboer Eric Douma uit Oosterwolde, vicevoorzitter van LTO-Noord, is minder content. Hij zag de afgelopen maanden de voerprijs voor zijn zeugen met 8 procent toenemen.
De verwachting is overigens niet dat de Nederlandse consument meer voor bier, brood of vlees moet betalen. Leveranciers en afnemers dekken vaak prijsrisico's af met langlopende contracten. Daarnaast vormen grondstofprijzen een bescheiden aandeel in de uiteindelijke consumentenprijs.
