Rembrandt van Rijn en Saskia van Uylenburgh trouwden 1634 in Sint Annaparochie. Maar op het Bildt is weinig terug te vinden over het societyhuwelijk van de beroemde schilder en de vooraanstaande burgemeestersdochter. Een permanente experience in de Van Harenskerk moet dat veranderen.

Elizabeth Vogelzang

Eerlijk is eerlijk. Wie Sint Annaparochie binnenrijdt, heeft niet direct het gevoel dat dit Bildtse dorp een link heeft met een wereldberoemdheid of dat het het toneel was van hét societyhuwelijk uit de Gouden Eeuw.

Oké, voor de Van Harenskerk staat een bescheiden beeld van een schilder en een vrouw, dat bezoekers vertelt over de bijzondere gebeurtenis die daar op 22 juni 1634 in die kerk plaatsvond. Niemand minder dan kunstschilder Rembrandt van Rijn en de vooraanstaande burgemeestersdochter Saskia van Uylenburgh traden hier in het huwelijk. Maar voor wie meer wil weten, is het speuren naar sporen van Rembrandt en Saskia op het Bildt.

Het dorp doet zijn best met recreatieve routes onder de Rembrandtvlag. Ondernemers bieden arrangementen aan gekoppeld aan het paar en sinds 2010 is er jaarlijks de Bildtse Rembrandtmarkt, een fleurig evenement in de zomer met kraampjes en gezelligheid.

Kruimelwerk, een vaste expositie ontbreekt

Maar het is allemaal kruimelwerk. Want een vaste expositie? Een permanente plek waar geïnteresseerden zich kunnen verdiepen in de Bildtse link naar Rembrandt? Nee, die is er niet in Sint Annaparochie. „Dan is it hjir in wite flek”, zegt Oene Krist, voorzitter van stichting Rembrandt en Saskia op het Bildt. „Wylst, welk doarp kin no sizze dat der in wrâldferneamd skilder trouwd is?”

Dat kon beter en moest anders, vonden plaatselijk belang en de gemeente al in 2017. Vanuit de stichting werd een strategische denktank gemobiliseerd. Naast Krist – werkzaam in het voortgezet onderwijs – haakte ook de Bilker marketingman Johannes Ebbens aan, bibliotheekmanager Nynke Andringa en notaris Sjoukje de Vries. „It moast allegear in nivo heger. In laach der boppe-op”, zegt Krist over hun ambitie om in 2034, exact vier eeuwen na het huwelijk, het publiek een professionele expositieruimte in het dorp te bieden. „En doe begûn it ynienen te rôlje”, zegt Krist.

Saskiahuis en Rembrandtkerk plots beschikbaar

Een pand pal tegenover de kerk, het huis van Saskia’s zus Hiskia van waaruit ze trouwden, kwam beschikbaar. En vlak daarna bleek dat ook de plaatselijke commissie die activiteiten in de Van Harenskerk organiseerde, stopte. Twee historische plekken in het dorp gekoppeld aan het bruidspaar lagen plots voor het grijpen.

De denktank richtte zijn pijlen op de kerk en maakte afspraken met eigenaar stichting Alde Fryske Tsjerken, die enthousiast is over het nieuwe gebruik van het monumentale godshuis. Ondertussen besloot de Toerisme Alliantie Friesland dat hun initiatief gastvrij, commercieel en levensvatbaar is, zodat ze het kunnen faciliteren. „Alles kaam by el-koar”, jubelt Krist.

Op precies dezelfde plek waar het jawoord klonk, wordt straks het verhaal verteld van het beroemde koppel. Onlangs ontvouwde de stichting Rembrandt en Saskia op het Bildt, hun grootse plannen aan het dorp.

Bezoekers reizen door de tijd als bruiloftsgasten

"Wy kinne hjir fansels net in echte Rembrandt ophingje", zegt Krist over de opties. Maar bezoekers kunnen wel op de plaats van handeling ervaren hoe het 400 jaar geleden geweest moet zijn. „En dat doen we met de Rembrandt en Saskia-experience”, vult Ebbens aan. „Een betoverende multimediale beleving.” Met videoprojecties op de muren van de kerk, muziek en special effects wordt publiek meegenomen op een reis door de tijd naar het Bildt uit de 17de eeuw.

Het liefdesverhaal wordt verteld óp de historische plek en bezoekers worden bruiloftsgasten van Rembrandt en Saskia door in een magische spiegel te kijken. Niet alleen binnen de muren van kerk is actie. Op een buitenroute worden bezoekers meegenomen in de voetsporen van Rembrandt en Saskia in St. Anne, op het Bildt en ook elders in de provincie.

Experience moet 20.000 bezoekers naar het Bildt trekken

Het concept staat, daaraan wordt niet meer gemorreld. De denktank buigt zich nu over hoe het moet worden georganiseerd en geëxploiteerd. Ze koersen op een jaar of twee die nodig zijn om de experience daadwerkelijk te laten starten. En de verwachtingen zijn hoog. De stichting gaat uit van 20.000 bezoekers per jaar met een uitloop naar 30.000. Want wie straks Sint Annaparochie inrijdt, zal niet langer om Rembrandt en Saskia heen kunnen.

Bron: Leeuwarder Courant