Het zijn geen gigantische aantallen, maar steeds meer huizen in Friesland krijgen bewoners uit de Randstad. Waarom verlaten ze het Westen? En hoe bevalt het ze in deze provincie? Vier huishoudens vertellen hun verhaal.

Pier Abe Santema

Herrie, stress, niemand zegt elkaar gedag. Hij is een geboren Hagenaar, maar Jos van Noord (71) wil er niet meer wonen. "Ik was de drukte in de Randstad zo zat." Al sinds eind jaren negentig ‘vluchtten’ hij en zijn partner Chong Kaewkokua (54) regelmatig naar Zuid-Frankrijk. Daar hadden ze een vervallen stationsgebouwtje opgeknapt. Het zou ze uiteindelijk op het spoor zetten naar Friesland.

In Frankrijk vonden ze de rust, ruimte en gemoedelijkheid, die ze in Den Haag zo misten. Ze raakten er bevriend met twee gezinnen uit Harlingen. Die vertelden dat wat zij zochten ook veel dichter bij huis te vinden was. Toen Van Noord twee jaar geleden helemaal klaar was met Den Haag, hakten ze de knoop door: ze gingen op huizenjacht in het Noorden.

Het werd een woning in Oudebildtzijl. Vrijstaand, aan de rand van het dorp, met een weids uitzicht. Badend in stilte. Precies wat ze zochten. En niet alleen qua huis en tuin gingen ze erop vooruit, ook het contact met de buurt was een verschil van dag en nacht. Ze hebben etentjes met de buren en worden op alle verjaardagen uitgenodigd. "Dit hebben we nog nooit beleefd", zegt Van Noord.

Kaewkokua, die inmiddels badmeester is bij zwembad De Wetterstins in Burgum, krijgt zelfs Friese les van de moeder van de overbuurvrouw. Het Thai is zijn moedertaal en hij leerde het Nederlands pas op volwassen leeftijd, maar draait zijn hand er niet voor om. "Ik vind het interessant en probeer het te snappen."

Van Noord heeft zich bij de Afûk aangemeld voor een cursus, maar die ging vanwege corona niet door. Hij wil de taal leren, luistert in de auto naar Omrop Fryslân, maar vindt het wel vervelend als Friese vrienden onderling Fries spreken met hem erbij. "Dan voel ik me buitengesloten." Kaewkokua staat er anders in. "Ik vind het heel fijn om Fries te horen. Als ik iets niet begrijp, vraag ik het meteen. Dan krijg ik altijd een goed antwoord."

Ze kennen de sentimenten van mensen die bang zijn dat Randstedelingen lokale huizenkopers verdringen en vervolgens geen bijdrage leveren aan de dorpsgemeenschap. Eén keer hebben ze een reactie van die strekking gekregen. "Later hoorden we dat die persoon zelf ook een nieuwkomer was", zegt Van Noord met enige verwondering.

Dat mensen uit het Westen hier huizen kopen, houd je toch niet tegen, zegt de gepensioneerde Telegraaf -journalist. Maar hij vindt wel dat wie naar Friesland verhuist moet proberen te integreren. Dat moet je ook weer niet al te voortvarend doen, zo heeft hij gemerkt. "Ik heb me links en rechts aangemeld voor vrijwilligersfuncties, maar ze houden je liever af." Eerst even de kat uit de boom kijken, dat werkt beter.

De Friese vlag wappert in hun voortuin en ze willen nooit meer terug naar Den Haag. Van Noord heeft het gevoel dat hij in een ander land is komen wonen. En dat huisje in dat werkelijk andere land, in Frankrijk, daar zijn ze sinds de verhuizing amper meer geweest.