Tamarah Benima het 't foornander. De rabbijn houde forige week de Rede fan Fryslân, bedoeld om 'te prikkelen' en om 'Friezen een spiegel voor te houden' neffens CdK Arno Brok, die't hur noadde. 't Het de tongen roerd en de krantekolommen fuld, maar om de ferkeerde redenen.

Benima trekt in 'n warrig betoog fúl fan leer teugen woke ("een nieuwe religie") en de "cancelcultuur" die't - baseerd op gefoel - "een wapen wordt waarmee elke discussie wordt gestopt". Se wou derom opkomme foor de "objektive waarhyd'' tunover de "subjektive waarhyd". Terecht sketst se dat faiten swaar ônder druk staan. Se kinne niet opbokse teugen 't subjektive, teugen "maar ik foel 't soa". Se noemt dut "het primaat van het gevoel", dat "zonder tempering door de rede" 'n soort "afgoderij" wort.

Hondert punten. Maar dan gebeurt d'r wat aigenaris. Se breekt fortendaliks hur anti-woke tirade ôf en slaat 'n akelig sijpâd in: se stelt dat niet-faksineerden wegset en behandeld worre as de Joaden tidens de Holocaust in de Tweede Wereldoorlog. Is dat de

objektive of hur subjektive waarhyd? Is dat wat hier faitlik an de hând is, of foelt sij dat soa? Bestaat d'r 'n groater "primaat van het gevoel" dan 't koronabelaid fergelike met de Holocaust? Wer is de deur hur wînste "tempering door de rede"?

Ik sien graag bewiis fan 't teugendeel, maar neffens mij het de fergeliking fan wat dan ok met de Joadeferfolging nag nooit ok maar een debat feerder holpen. 't Is krekt soa'n "wapen waarmee elke discussie wordt gestopt" as der't se teugen ageert. Soadat wij 't nou niet over woke, totalitarisme of de waarhyd hewwe, maar over hur aigen smakeloaze fergeliking.

't Bestaat niet dat se niet wist dat hier gelazer fan komme sou. Werom deuze sels-sabotazy? In Trouw saai Benima saterdeg dat se gyn spyt had: "Ik heb juist veel positieve reacties gekregen, van ic-verpleegkundigen, Joden en niet-Joden, die zeggen: U bent mijn held."

't Sil. At de krityk groeit kin se altyd nag sêge dat dat 't bewiis is dat se 'canceld' wort. 't Fait dat se 't 'debat' soa sels de nek omdraaid het, dat 't 'n redeloaze rede waar der't werklik gyneen wat met opskiet, dat sil myn 'subjektive waarhyd' wel weze.