Eand febrewary hadden wij de knoop al deurhakt. De draiging fan de soafeulste golf, ’t gegúchel met faksinasybewizen, QR-koades of gele boekys, ferplichte karantêne… Ni, wij souwen ok deuze seumer – foor ’t tweede jaar op rij – niet naar ôns liefde Baskenland op fekânsy.

Gerard de Jong

De sjarme fan ’n fekânsy in ’t búttenland is ’t onbekinde. ’t Ongewoane is as ’n magneet: ’t trekt jesels út jesels. De Baskise taal is mezyk in myn oren; de geuren, kleuren, ’t eten en drinken, ’t ritme fan de stâd en de mînsen… Myn gedachten en gefoel, befrijd út myn daaglikse relative eenkinnighyd, rake in ferfoering en lave hur an ’t Andere. En dat wilens dat Andere soa subjektyf is as maar kin: foor ôns Baskise frynden waren Luwt en ’t Bildt, doe’t se hier waren, ’t toppunt fan eksoatys.

Wij sitte op ’t stoit in ’n deur bomen omringd hússy, op de grîns fan Twinte en Salland. Terra nova , want langer as ’s op deurrais bin ik hier niet eerder weest. De mînsen prate gyn Baskys, maar ABN is ’t ok niet. Dat helpt, kwa eksoatise fekânsybeleving, enorm.

’n Topsware tas met boeken met, hier en der wat omstrúnne: ’n mîns is gau tefreden at hij ergens fekânsy het der’t-y niet wegkomt. Gyn Baskise pintxos , maar augurk en koerzjette in suur dat in ouwe sjempotsys in dissys an de dyk ferkocht wort. ’t Goedfulde geldkissy staat d’r los bij. Gyneen haalt ’t ’m hier in de kop. Klaine jonkys op ’e fyts skruwe ‘hoi!’ om te groeten, want dat doen je hier as klain jonky. ’t Is overal eksoatys, at je ’t maar sien wille.

’t Enige dat ôns in de besnijing houde de eerste week waar de regen. ’t ‘Neffens buienradar’ klinkt faker dan ôns lief is. En dat is raar, want met jaarliks gemiddeld 1505 mm an regen is San Sebastián – ik hew d’r ’n paar maanden weund – een fan de natste steden in Súd-Europa. D’r fâlt in ’n jaar fijf (!) keer soafeul regen as in Luwt (368 mm). Maar ’t komt der niet in my op om op buienradar te sien. Dan is de regen ’n part fan de ‘sjarme’ en onfoorspelberhyd fan myn favorite stâd. ’t Eksoatise fan ’n seumerse oasboi in San Sebastián! Ik nim mij foor d’r hier dichter bij huus ’s wat faker soa over te dinken.