Sint-Anne, 3 jannewary 2023

Trots is startpunt fan striid foor ôns talen

'Dat ânderen der folklore in sien, mot ôns koud late.'

Gerard Stout skreef over 't Frys en de streektalen (LC 16 december). Hij benoemde sitewasys werfan hij fon dat de taal ferworde tot folklore; 'n nagal denigrerende foorstelling fan saken, folklore dat make búttenstaanders d'r al heel gau fan. Dat binne mînsen die't niet in de gaten hewwe dat in Frysland serieus met de tweede rykstaal en de streektalen omgaan wort, jùst omdat se brúkt worre as kommunikasymiddel.

De gemeente Waddenhoek het bijgelyks 'n stevig taalbelaid, niet om in te speulen op 'n mooglike behoefte fan búttenôf na folklore, maar om fia de talen de kommunikasy te stimuleren. Dat gebeurt fanút de fizy dat taal kommunikasy ís.

Ut alle ondersoeken die't d'r na deen worre blykt dat meertalighyd belangryk is in de opfoeding. En dat begint al bij hele jonge kines die't de eerste woordsys lere en prate; dichter bij taal as kommunikasy komme je niet, want je groeie op met de taal die't 't dichtst bij je staat. De rest komt derna. De jongereand laat sien dat meertalighyd in je jonge jaren de linighyd in 't omgaan met taal sterk befordert.

Wij in Frysland en in Waddenhoek binne d'r wiis met dat d'r rejale subsidys binne foor de (streek)talen. En dat het niks te krijen met dat 'n taal in de knyp kommen is. Dat is belaid om 't brúkken as kommunikasymiddel te stimuleren en de sichtberens te fergroaten. En die sichtberens geldt ok bij teksten in de streektaal op skaidingsblokkys in de súppermet. En ni, dat is niet de folklore die't Stout d'r graag fan make wil, dat is kommunikasy om dermet út te dragen dat die taal belangryk foor jou is.

Foor Stout hoeft de leerstoel fan Goffe Jensma gyn opfolger, 't sou tefeul kosse. Wel, at 't der bijút gaat dan blive d'r niet soa heel feul fakulteiten op de ferskillende universiteiten overeand; wetenskaplik onderwiis kost nou een keer sinten en dat mâg ok, want je kinne niet elke leerstoel ôfrekene op syn finan-sjele balâns. Dan gaat 't d'r niet om dat d'r maar fier studinten binne, dan gaat 't d'r om dat 'n kwalifiseerd hoogleraar belangwekkend ondersoek doen kin en dernaast syn studinten begelaide kin; de fakulteit opheffe, dàt is de doad in de pot, dan begint de ôfbraak fan de taal fan bovenen ôf.

Neffens de berichten het Jensma al heel lang bij 't universiteitsbestuur angeven dat d'r socht worre most naar 'n nije hoogleraar omdat hij met emeritaat gaan sou. Dat het syn werkgever min oppakt, want na een sollisitasyronde hewwe se 't al opgeven ônder 't mom dat d'r gyneen te finen is; wat 'n swaktebod! Fansels is d'r wel 'n goeie hoogleraar te finen!

't Begint al bij hele jonge kines

Wij wete hier dondersgoed hoe't wij kommunisere motte in de talen die't foor ôns belangryk binne en wat derfoor norig is. Gerard Stout assoasjeert trots met folklore en dat sou de doad in de pot weze, fynt-y.

Foor ôns is trots 't startpunt fan de striid foor 'n stevig(er) fonnemint fan ôns talen der't wij in kommunisere, dat wij de taal just brúkke om 'm feerder te helpen en 'm niet koppy-ônder gaan te laten. Dat ânderen der folklore in sien, mot ôns koud late, die hewwe d'r niks fan begrepen.

DIRK DE JONG, Raadslid FNP in Waddenhoek

Bron: Leeuwarder Courant/Ingezonden