Door Robert Jan Speerstra
In Alde Leie is gistermorgen de sluis in de noordelijke elfsteden-vaarroute in gebruik genomen. Pal naast de nieuwe sluis is een vispassage aangelegd, waardoor vissen vanuit de Friese boezem naar de polder kunnen zwemmen en andersom.De zogeheten vishevel loopt over een dijkje en bestaat uit een grote zwarte buis die deels over het land loopt. In de buis zit een vacuümsysteem dat de waterstroom en zo de vissen over de dijk 'duwt'.
Aan de bovenkant van de buis zitten enkele ruitjes, waardoor geïnteresseerden het stromende water en de vissen kunnen bekijken. De ruitjes kunnen worden schoongemaakt met kleine ruitenwissers die van de buitenkant handmatig te bedienen zijn. De passage moet zorgen voor migratie en uitbreiding van het leefgebied van de vissen, onder meer de beschermde bittervoorn.
De sluis naast de vispassage werkt, na het aanmelden met een druk op een knop, volledig automatisch. Het 30 meter lange bouwsel wordt aangedreven door hydraulische cilinders die het water op het juiste niveau brengen. Het niveauverschil bedraagt zo'n 30 centimeter.
Even verderop in de noordelijke elfstedenvaarroute, in Wier, komt ook zo'n sluis. Deze is in het najaar gereed. Bij de sluizen komen borden te staan met instructies voor de bediening.
De doorgaande vaarroute ten oosten van de sluis in Alde Leie, die is gebouwd omdat het polderpeil in het Bildt lager is dan dat in de Friese boezem, is nog niet bevaarbaar. De route naar het Bildt wel, maar op eigen risico. Oudebildtzijl is alleen voor boten met weinig diepgang bereikbaar.
De volledige elfstedenroute wordt in 2013 in gebruik genomen. Dan kunnen er pleziervaartuigen doorheen met een diepgang van 1,30 meter en een maximale hoogte van 2,50 meter.
Momenteel zijn er ook werkzaamheden aan de nieuwe brug in de provinciale weg (N393) bij Vrouwbuurt-stermolen, die eind dit jaar klaar moet zijn. Daarnaast wordt nog dit jaar de particuliere brug bij Poelhûzen verhoogd tot een doorvaarthoogte van 2,50 meter.
Foto Hoge Noorden / Maartje Roos
