TIM FIERANT
Woensdag sluit obs De Toverbal, de 'azc-school' in Sint Anne. Waar de pakweg 40 leerlingen belanden is nog veelal onduidelijk.
"We merken dat de leerlingen wat baldadig werden van die onduidelijkheid", zegt leraar Rinze Kosistra. Daarvan is deze ochtend weinig te merken. Vrijdag togen ze allemaal naar pretpark De Efteling: cadeautje van het COA. "Ze zijn een beetje moe", zegt schooldirecteur Boudien Bakker.
Zoals Amir, die wel dertien keer in de achtbaan ging. "Als ik nu ga zitten, draai ik nog", glimlacht hij. Maar hij zal zichzelf tot stilstand moeten brengen; op tafel voor hem ligt een taaloefening die hij "een beetje moeilijk" vindt. Later, bij de tafelvoetbaltafel, geeft hij geen antwoord als hem gevraagd wordt naar het sluiten van de school. Hij lacht wat.
Overal in het schooltje hangt de lichte chaos in de lucht die bij de vooravond van een verhuizing hoort. Kale muren in de lokalen, gedemonteerde archieÍkasten in de kantoortjes. Manshoog gestapelde verhuisdozen.
Bij een verhuizing hoort ook opwinding over de nieuwe bestemming, maar die is voor veel leerlingen nog in nevelen gehuld. De sluiting, per 1 april, maakte het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) al in september bekend. Maar waar de bewoners naartoe moeten verhuizen horen ze soms pas een dag voor vertrek. Het asielorgaan zegt het gros van de gezinnen in de kerstvakantie te willen verhuizen.
Kinderen gaan verschillend om met het verdwijnen van de school, zegt Bakker. De een steekt zijn kop in het zand, de ander wil er juist over praten.
Achmed (8) komt uit Somalië en zit sinds vorig iaar op De Toverbal. "lk vind het leuk hier, vooral lezen en rekenen." Dat de school gaat sluiten vindt hij niet leuk, zegt hij schouderophalend. Met een brede glimlach: "lk hoop dat ik bij mijn vriendjes kan blijven."
Voor de kinderen van De Toverbal is Nederlands hun tweede taal. Vooral bij de wat oudere kinderen is het soms een bezoeking om ze de taal te leren.
Maar na ruim tien jaar zijn ze bij de Toverbal bekwaam in dit NTz (Nederlands als tweede taal) onderwijs, en weten ze wel raad met moeilijke gevallen.
Neem Patrick. De elfjarige Hongaar kwam een half jaar geleden binnen. Bakker: "Hij sprak geen woord Nederlands. En Hongaars is een Slavische taal. Daar kun je helemaal niets mee."
En dus kreeg Patrick plaatjes voorgeschoteld. Tientallen, met de meest simpele woordies erop. Boom, auto, kip."En dan is het maar net hoe zo'n jongen het oppakt." Goed, zo blijkt. Patrick redt zich aardig in het Nederlands en verstaat het al goed. Niet alleen de taalachterstand verdient aandacht. Leerlingen dragen niet zelden schrijnende verhalen met zich mee. Pijnlijke herinneringen over moeten vluchten uit het thuisland, over familieleden of ouders die - dood of levend - achterbleven in conflictgebieden. Die trauma's vinden soms ook hun weg naar het klaslokaal.
Bakker: "Wij proberen hier zo liefdevol mogelijk te zijn, voor veel vrolijkheid te zorgen. Zo'n azc, je hebt het gezien: dat is geen vrolijke plek. Kinderen vinden het heerlijk om naar school te gaan."
"Het is mij in al die jaren nog nooit overkomen dat er bij zo'n kind iets dwars blijft zitten. En mocht dat wel gebeuren, dan biedt het COA hulp. Die hebben ervaring met traumaverwerkingen en kunnen psychologische hulp regelen."
Na de kerstvakantie maakt De Toverbal een 'doorstart' in obs 't Fonnemint, ook in Sint Anne. Daar komt een schakelklas voor buitenlandse leerlingen. Bakker is ook directeur van die school, Kooistra verhuist mee als leraar. Hoeveel leerlingen de klas gaat tellen; is nog ongewis.
"Zo kunnen we verder", zegt Bakker. Want de vraag naar NTz-onderwijs zal er in deze regio, waar veel arbeidsmigranten met gezinnen wonen, wel blijven denkt zij.
De sluiting blijft ze 'zuur' vinden. "Want we hebben hier een kwalitatief goede school. Volgende week houden we een soort, nou ja, afscheidsfeest. Maar feestelijk voelt het niet. Er zullen nog best wat tranen vloeien."
