Leeuwarden, 24 juli 2012

Zoeken naar Saskia in Sint Anne

Veel nieuws is van alle tijden. In 'Zo ging dat toen' duiken we wekelijks via www.dekrantvantoen.nl in het rijke verleden

Trouwakte Rembrandt en SaskiaOp een wrak van een huurfiets maakte een verslaggever van het Algemeen Handelsblad in september 1905 een fietstocht naar Sint-Annaparochie. Daar werd hij onverwacht gewezen op het huwelijk van Rembrandt van Rijn en Saskia van Uylenburgh.

De tocht was te danken aan koningin Wilhelmina. Zij zou een bezoek aan Noord-Friesland brengen. Reden genoeg voor het Algemeen Handelsblad om vooraf een verhaal over deze streek te laten maken.

De verantwoordelijke iournalist had het treintje kunnen nemen, maar koos in Leeuwarden voor een huurfiets. Dit was een rampzalig geval, ontdekte hij al snel: "In Stiens was hij al blijven steken, maar de goudsmid van het dorp had den boel weer zoo'n beetje aan het draaien gebracht."

In Sint-Annaparochie kwam hij geen meter meer vooruit: "Zoo kwam mijn huurfiets bij een smid, die dadelijk alle vertrouwen wekte, door met een zekere onmiskenbare minachting het ding te bekijken."

De reparatie kostte wel even tijd, en daarom besloot de journalist de veldwachter te bezoeken. Zou die hem kunnen rondleiden? Geen sprake van: de veldwachter hield namelijk schaft. Gelukkig was hij

bereid de verslaggever "wel is waar met vollen mond, op den drempel van zijn deur eenige explicaties te geven."

De journalist moest maar even het kerkboek bekijken, want daarin stond de originele huwelijksinschrijving van een beroemde schilder, ene 'Van Rijn'. Nooit van gehoord, bekende de iournaijst: "Schilderde hij huizen? Was dat zoo'n beroemdheid hier in Anna-Parochie?"

De veldwachter: Een be-roemdheid? Een mirakel was 't!" Het duurde even voordat de journalist begreep dat het hier om Rembrandt ging. Nou, die melding wilde hij wel zien. Hij stapte op goed geluk de kerk binnen en beklom de toren, waar de koster net de klok aan het opwinden was.

Beiden doorzochten daarna het kerkboek, maar konden de beroemde melding helaas niet vinden. Naar de burgemeester dan maar? Nee, die had het te druk. Hij was namelijk de toespraak aan het schrijven die hij zou houden voor het koninklijk bezoek.

Gelukkig bood de schoolmeester hulp. Die kon het kerkboek niet laten zien, maar had de aantekening van Rembrandt keurig overgeschreven in een schriftje. Zo kwam de verslaggever te weten hoe Rembrandt anno 1634 getrouwd was met Saskia van Ulenborgh, "nu tot Franeker woonachtich."

Tevreden keerde de iournalist terug bij de smid, waarna hij de tocht op zijn gerepareerde tweewieler vervolgde. Dankzij de slechte banden leerde hij onderweg nog heel wat mensen kennen. In Sint-Jacobiparochie, Tzummarum, Pietersbierum en Sexbierum moest hij namelijk een fietspomp lenen.

ERWIN BOERS

Bron: Leeuwarder Courant (zogingdattoen)