Sint Anne, 29 july 2009

'n Dyk fan ’n naam

Jere van Dyk

't Is fekânsytiid. De boufakkers hè frij. Boatsys op 't water, bussen in 't ravijn. Fandaag is Tryntsy jarig en dus hè wij anloop. Jim sitte fansels allegaar jim kont stikken op soa'n houten planky bij de PC.

Douwe Zwart


Op 't gemeentehuus hew ik in 'e boufak minder anloop as âns en op soa'n PC-dâg is 't helendal tryst. Maar d'r wil seumerdâg nag wel 's 'n bussy fol Amerikanen delkomme. Arig op leeftiid, luud fan stim, drok swaaiend met kamera's en fral feul petten met Amerikaanse flaggetsys d'rop, en betiden dikke hamburgerbúkken en plestikpuden fol rotsooi. Maar deuze man waar âns. 'n Jaar of 45, kreas in 'e kleren, 't haar in 'e plooi, 'n nobele blik. Hij kwam út New York en hij hytte Van Dyk ('wen daik', met 'e klimtoan op wen). Hij fertelde my dat-y sjoernalist waar en dat-y foor syn werk in Afganistan en Pakistan weest waar. Der waar-y kidnept deur de taliban. Doe't-y ergens in 'n benaud donker hok sat, bedocht-y dat 't soa spitig waar dat-y niks fan syn foorfemily wist. Hij docht wrachtig dat 'e man met 'e sain foor de deur ston.

Hij is op merakelse wize frij kommen, na huus gaan en maakte doe fort plannen foor 'n trip naar Europa. De wuttels! D'r waar gyn tiid meer te ferliezen! En der sat-y dan, bij mij an tafel. Of wij syn Bildtse foorfaders in kaart bringe konnen? Jawis, kinne wy dat.

Onder 'n bakky swarte koffy maakte myn klant dúdlik dat syn haits pake in 1871 naar Amerika gaan waar. Hij hytte Gerald Van Dyk. Drie bakkys later hadden wy 'n ferhaal.

In 1765 troude 'n Klaas Erryns met Tetsy Koerts in 'e kerk fan St.-Jabik. Sij weunden in Wier. Sij kregen kines. Na twee dochters en twee seunen waren de pakes en beppen fernoemd. Sij kregen nag meer kines. Die worden naar ommes en moikes noemd. Doe kregen Klaas en Tetsy in 1775 'n tweeling. Bij gebrek an namen worden se Adam en Eva noemd. Meskien waar Wier doedestiids wel 't paradys fan Fryslând, met figebomen op 'e buurt.

Deuze Adam troude om 1800 hine met Jeltsy fan Marssum. Hij waar erbaaier en weunde an 'e Ouwe-Dyk, 'n bitsy beoasten de Kadal. Doe't, krekt as elkeneen ok Adam in 1811 'n achternaam kieze most, koas-y foor Van Dijk. Hij kwam ommers fan 'e dyk. 'n Môlner kon 'm Van der Meulen noeme, 'n boer De Boer, 'n smid Smidt en 'n beweuner fan de Ouwe-Dyk Van Dijk.

Jere van Dyk in gevangenschapAdams oudste seun, Klaas van Dijk troude in 1830 met Antsy Kuiken. Sij kregen negen kines en een hytte Jelle van Dijk, nou ja, hier op 't Bildt. In Amerika hytte hij Gerald Van Dyk. Deuze Jelle waar erbaaier en weunde in 't hússy fan syn pake Adam an 'e Ouwe-Dyk. Hij is hier op 't Bildt eerst nag troud, worde ok nag twee keer hait en doe – toeoeoet! – foer-y in 1871 met syn gesin naar 't fere Amerika.

Ik fertelde myn klant dat syn femilynaam dus ôflaid is fan 'e ouwe Bildtse seedyk. Hij is later die overdâg na die Ouwe-Dyk weest. Dêr, 'n bitsy beoasten de Kadal, het ôns New Yorker sachys staan te gúllen.

(Ik hew 'n mooie baan.)

Bron: De Bildtse Post