Het is tijd om te gaan, vindt Gerrit Krol (64) na een kwart eeuw in de Leeuwarder politiek. De CDA-wethouder heeft zijn doelen bereikt. Een handig bestuurder blikt terug.

Rob Leemhuis

"Pfff. Zo lang heb ik nog nooit over mezelf gepraat", verzucht Gerrit Krol aan het einde van het gesprek op zijn werkkamer. Bij sommige interviews komt het gesprek na anderhalf uur pas goed op stoom, maar Krol is er de man niet naar om zijn diepste zielenroerselen bloot te leggen.

De 64-jarige oud-leraar is een doener, altijd geweest ook. Het liefst recht op zijn doel af, maar ook zigzaggend als het moet. Als bestuurder praat hij graag over 'dingen realiseren' en 'mensen overtuigen'. In zijn 24 jaar in de Leeuwarder politiek is dat zijn handelsmerk geworden: gaan voor het resultaat. Zestien jaar als raadslid en fractievoorzitter voor zijn CDA, acht jaar als wethouder financiën, onderwijs en - de laatste vier jaar - verkeer.

Eind deze maand zit zijn werkzame leven erop. Meteen na zijn afscheid gaat Krol met zijn vrouw een paar weken met de caravan op stap. Na al die jaren waarin hij in touw was, heeft ze meer recht op zijn vrije tijd, vindt hij. Niet dat zijn vrouw erover in zat dat hij zo vaak van huis was: "Een goed huwelijk kenmerkt zich door veel afwezigheid, zeg ik maar. Een mens heeft maar een beperkt aantal gelukkige uren samen. Hoe sneller je die opmaakt, hoe korter het huwelijk duurt."

PANTOFFELS

Het is maar een halve grap. Krol mag vrouwelijke raadsleden en collega's graag de gordijnen injagen door te beweren dat moeder de vrouw zijn kleren 's ochtends vroeg gestreken klaarlegt. Dat zijn pantoffels voor zijn luie stoel liggen als, hij 's avonds laat thuis komt. "Daar heb ik een boel plezier van gehad. Er was altijd wel iemand die reageerde", grinnikt hij. "Maar er klopt he-le-maal niks van. Nee, zonder flauwekul: we nebben het heel goed gedaan met zijn tweeën. Als je vrouw er niet achterstaat en voortdurend denkt: wanneer komt hij nou thuis, dan werkt het niet."

Zijn zoon en dochter plagen hem wel eens dat hij er nooit was. "Ze hebben niet écht onder mijn carrière geleden", denkt hij. "Maar ik denk soms wel dat ik er nu meer voor mijn drie kleinkinderen ben dan vroeger voor hen." Ze zijn in ieder geval goed terecht gekomen: dochter Dietha is directeur van de Maximaschool en zoon Tjeerd is accountant. "Prachtmensen. Dat hebben ze van hun moeder."

Voor Krol was hard werken nooit een punt: zijn ouders waren ook dag en nacht aan het werk om de wagens van hun Bildtse transportbedrijf te laten rijden. "Als schooldirecteur vond ik het wat vreemd dat je om vier uur klaar was. Tegenwoordig is dat anders, maar ik had toen de tijd om er wat bij te doen."

LUCHTBRUG

Nu is het een kwart eeuw later. Krol kan terugkijken op een mooie nalatenschap voor zijn stad. Zo kreeg het Fries Museum dankzij zijn felle verzet geen luchtbrug, maar een tunnel onder de Turfmarkt. Sinds hij als wethouder aantrad, verrezen overal in de stad nieuwe schoolgebouwen.

De parkeergarage onder het Zaailand is in aanbouw, een nieuwe Drachtsterweg met aquaduct komt eraan. Er is geen miljoenen verslindend ozb-schandaal zoals bij Krols aantreden als wethouder, maar genoeg financiële ruimte om vanwege de crisis de algemene reserve met miljoenen te spekken.

Leeuwarden ligt er beter bij dan in 1986, constateert Krol tevreden. "Het historisch karakter van de stad komt mooi uit de verf. Mensen herkennen de stad soms niet terug." Zijn grote trots is het gerestaureerde stadhuis: "Prachtig en goed bruikbaar. Niet een monument waar je niks mee kunt."

De afgelopen weken kon Krol nog een glimmende strik om zijn politieke erfenis leggen. De handtekening van minister Camiel Eurlings onder het besluit tot aanleg van de Haak maakt Leeuwarden veel beter bereikbaar, hoewel de donderdag gepresenteerde bezuinigingsvoorstellen toch weer onzekerheid geven over deze wegaanleg.

ZUINIG

Een week lajer toverde Krol een recordoverschot van €14 miljoen uit de hoge hoed, een gewoonte waar links en rechts hem eerder fel op aanviel. Want hoezeer de Bilkert in Krol ook van zuinigheid houdt - wie wat overhoudt, heeft wat, vindt hij - bij een gemeente is het geld er om te worden uitgegeven.

Aan de schatbewaarder blijft het op een of andere manier niét kleven. Wie klaagt over een overschot wanneer er moet worden bezuinigd? Politieke voetangels omzeilt hij behendig. Als de raad tegenstribbelt, trekt hij genoeg twijfelaars met een compromis over de streep. Een kwinkslag, een toezegging en het doel is een stap dichterbij.

Als Krol een keer uitglijdt, stoft hij zich af, telt zijn knopen en gaat voor het beste alternatief. Wil de raad écht geen fietsbrug over het Oostergoplein? Dan doen we toch een tunnel? Het is next best, vindt de wethouder. "Ik heb vrij makkelijk de knop omgezet. Je slikt een keer, je stampt een keer met je voet en dan is het over."

Zijn handigheid heeft hij aan moeten leren: van nature - mijn Bildtse aard, zegt hij - houdt Krol discussies liefst kort, oplossingen simpel. Maar ook hij ontkwam in vele roerige politieke jaren niet aan oeverloze discussies: zo kostte de ozb-crisis wethouder Hermien de Haan de kop en moest burgemeester Loekie van Maaren vertrekken. Krol: "Ik heb er heel lang over moeten doen om het leven wat ingewikkelder te maken dan ik het eigenlijk zie."

VERHAGEN

De Maxime Verhagen van Leeuwarden, zo noemt een partijgenoot hem. Dat landelijke kopstuk krijgt met slim gema-noeuvreer immers ook veel voor elkaar. Krol voelt zich ongemakkelijk bij het compliment: "Ik waardeer de man zeer, maar hij staat ook een beetje bekend om zijn sluwe streekjes. Daar herken ik me niet in."

Krol wil slim zijn, niet listig. Het was namelijk geen streek toen hij samen met VVD'er Torn van Mourik de naambordjes van alle raadsleden verwisselde om de nieuwe burgemeester Loekie van Maaren in de war te brengen: "Dat was een ordinaire grap. En daar hebben we ontzettend veel lol van gehad."

Van Maaren was erg slecht in namen onthouden, maar Krol en Van Mourik hadden daar geen weet van. "Ze bekeek eerst het bordje, en de naam daarop was natuurlijk verkeerd." Wilde Van Maaren wethouder Hetty Hafkamp het woord geven, was ze de naam vergeten. "Dan zei ze: mevrouw Ha-ha-ha en riepen Tom en ik: mevrouw Haverkamp!" Het bleef bij die ene keer. Krol: "Toen bleek dat ze echt grote moeite had met namen, zijn we daar meteen mee opgehouden."

En nee, het was ook geen streek toen cultuurwethouder Yvonne Bleize (PAL/GroenLinks) niet negen, maar slechts twee ton extra kreeg voor de uitvoering van haar cultuurnota. Krol, ineens bloedserieus: "Er was te weinig geld om dat te honoreren. Natuurlijk ging het er even pittig aan toe, maar uiteindelijk lag er een unaniem collegebesluit. Dus ja, ik voel me daar heel prettig bij."

GUNNEN

Je prettig voelen in de politiek, dat is voor Krol altijd belangrijk geweest. Leeuwarden mag dan een PvdA-stad zijn, als CDA'er kon hij het altijd goed met zijn rode collega's vinden. "Je moet elkaar wat gunnen. Als ik niet serieus was genomen en als CDA-wethouder mijn gang niet kon gaan, dan was het mis geweest."

Onbegrijpelijk vindt Krol het dan ook dat het kabinet met CDA en PvdA moest vallen. Zijn eigen gedachtegoed staat niet zo ver van dat van de PvdA. "Maar de partijen rollen vechtend over straat. Zet je ego's aan de kant. Ga samen een borrel drinken. Heb het erover."

Den Haag trok hem nooit. Krol moet voeling houden met de mensen voor wie hij het doet. Door de stad fietsen, een misser opmerken en er meteen achteraan om het te verhelpen. Dat is wat hij het meest zal missen. Want rationeel mag Krol dan helemaal achter zijn besluit staan om te vertrekken, emotioneel valt het hem niet makkelijk. Zoveel wil hij wel kwijt. Maar snel wint de nuchterheid het weer: "Ach, iedereen heeft het wel eens moeilijk met afscheid nemen. Ik heb een prachtige afsluiting van mijn werkzame leven."