Bij Zwarte Haan werd dit weekeinde, in het kader van het Jaar van de Aardappel, hard geoefend voor 'Sware grond', een bijzondere dansvoorstelling met landbouwmachines. Choreografe Grietine Molenbuur raakt al aardig thuis in de Kippers en Grimmes.

"Stop Grimme. Snarenbedpootmachine, doooorrrr!" Choreografe Grietine Molenbuur sprak zaterdagochtend in een weiland bij Oudebildtdijk een soort geheimtaal. Ze regisseerde reusachtige landbouwmachines, die eind deze maand (op 29 en 30 augustus) samen met danseressen bij Zwarte Haan de voor stelling 'Sware grond' spelen.

Daar staat ze, portofoon in een hand, koptelefoon op het hoofd en een priemende vinger.

"Kipper, zodra je er bent mag het ding omhoog. Allard, maak een lus. Go!" Grietine achteraf: "Ik heb plaatjes van alle machines bestudeerd, met de namen van de chauffeurs erbij. Ik ken de Grimme GT170 2rijen rooier, ik ken alles. Maar vanochtend stond er ineens een ander apparaat. Ik schrok me dood."

Ze oefent een deel van de voorstelling met negen machines. De tiende, een deWulff zelf rijdende rooier R4000Mega, staat met pech langs de kant. Bouwboer Piet Hoekstra, adviseur van de theatermakers en eigenaar van de akker waarop geoefend wordt heeft al een reparateur gebeld.

Want het ding moet over een uur weer rijden. Het is oogsttijd, overal halen boeren graan binnen. De chauffeurs, potige kerels van het land draaien nu nog artistieke figuren, maar twee zijn net alweer opgeroepen voor rooiwerk.

Eind augustus rijden er tijdens de voorstelling achtentwintig machines over het land.

Nooit eerder, nergens ter wereld hebben landbouwmachines gedanst, weet Hoekstra. "Dat is het leuke van dit project. Boeren denken economisch, wij gaan zo snel mogelijk met onze machines van A naar B, maar kunstenaars zien bewegingen, lijnen en kleuren. En ik kijk er nu ineens ook anders naar." Zijn favoriet?

Hoekstra peinst even.
"Dat is toch de snarenbedpootmachine. Die groengele. Een hele leuke, simpele en toch ingewikkelde machine. Bedacht op 't Bildt, mede door Abe Gerlsma."

De zon streelt het land, Grietine Molenbuur staat als een toreador op de commandowagen en de lucht is zwaar van motorgeronk.

De chauffeurs laten hun machines flirten, vechten en snoeven. "Dit is de mooiste tijd", droomt Hoekstra.

Straks stapt hij op de combine en is hij weer uren aan het maaidorsen. "Ik wil het zo graag laten zien aan de burgers. Hoe mooi ons vak is."

Met Sware Grond komt hij een heel eind, denkt de bouwboer. Maar het vreet energie, ledere ochtend om vijf uur schrikt hij wakker, omdat er nog iets geregeld moet worden, of omdat een machine van de andere kant bekeken mooier uitkomt.

Dat moet Grietine dan weten, of regisseur Loet Hin. De spanning stijgt, erkent de choreografe.

Na afloop van de repetitie: "Ik sta te trillen op mijn benen." "Ach maissie", zegt Hoekstra.