INES JONKER EN TIM FIERANT

De sluiting van het azc in Sint Anne heeft grote gevolgen voor het dorp: medewerkers verliezen hun baan, de gemeente inkomsten en ondernemers omzet.

De sluiting per 1 april 2013, die dinsdag werd aangekondigd, is het gevolg van een reorganisatie bij het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Dit vermindert het landelijke aantal opvangplekken met drieduizend 'bedden'. In Sint Anne gaat het om 275 plekken. De maatregel is noodzakelijk omdat er minder vluchtelingen naar Nederland komen. Ook stromen ze sneller door naar 'gewone' huizen.

Burgemeester Gerrit Krol van het Bildt zegt "onaangenaam verrast" te zijn door het bericht. "Het betekent dat we € 150.000 structureel minder krijgen aan huurinkomsten en rijksvergoedingen. Voor de school is het ingrijpend, in het dorp wordt minder besteed. En het betekent nogal wat voor de vele vrijwilligers."

Krol vindt de sluiting ook opmerkelijk, omdat er nog een onderzoek liep naar verduurzaming van het centrum. "Dit is abrupt afgebroken. We kregen een flutrapportje waar we niet veel mee konden. Ik begrijp dat het COA moet krimpen, maar er staan niet van de ene op de andere dag vierduizend bedden leeg."

De inwoners van het Bildtse dorp hebben dubbele gevoelens over de sluiting. "Je kunt er verschillend over denken", zegt Siep van der Meij van platerestaurant Siep's. "Economisch heb ik geen voordeel van die mensen gehad." "Maar ik heb ook nooit een spat last van ze gehad. Er verdwijnt straks wat kleur, wat reuring uit het dorp. Het moet hier niet te stil worden."

Bij de bakker reageert een vrouw opgelucht. "O mooi! Ik zie ze liever gaan dan komen, dat mag je best weten." Ze stemt PVV. "Maar dat schijnt hier niet te mogen. Volgens mij zijn er meer mensen net zo blij als ik, alleen durven ze dat niet te zeggen."

Op het azc is het nieuws nog vers, de gevolgen onduidelijk. Iedereen moet weg, maar waar naartoe is nog ongewis. De dochter van Issol (53) uit Syrië heeft verkering met een jongen uit het dorp. "We proberen te regelen dat we naar het azc in Burgum gaan, dat is het minst ver." De Syriër bekijkt zijn aanstaande verhuizing positief. "lk leer een nieuwe stad kennen en ga nieuwe vrienden maken."

Met de sluiting verdwijnt ook de eigen school van het centrum, obs De Toverbal. Deze telt 45 leerlingen. Directeur Boudien Bakker: "Dat zijn niet alleen kinderen van het azc, maar ook kinderen van buitenlandse arbeiders uit de regio. Die regiofunctie verdwijnt nu.

Met de sluiting van 'Sint Annaparochie' houdt Friesland nog twee asielzoekerscentta over: Drachten en Burgum. Burgum wordt daarbij de plek voor uitgeprocedeerde gezinnen.

De sluiting is opmerkelijk in het licht van het eerdere voornemen van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) om van 'Sint Anne' een permanent centrum te maken. Begin dit jaar startten de gemeente het Bildt en het COA een gezamenliik onderzoek naar 'verduurzaming' van de caravans van het centrum. Als de verouderde caravans door nieuwbouw vervangen zouden worden, zou het azc nog eens vijftien jaar op het Bildt kunnen blijven.

Die mogeliike verlenging zorgde voor heftige emoties tijdens de raadsvergadering waarin het onderzoek aan de orde kwam. VVD'er Wiebe Postma maakte de vluchtelingen uit voor gelukszoekers, die het winkelend publiek uit het centrum van Sint Anne wegjoegen. De complete Bildtse PvdA-fractie verliet daarop de raadszaal. Uiteindeliik stemde de raad toch in met een haalbaarheidsonderzoek.

De negatieve uitkomst van dit onderzoek doet het COA nu besluiten 'Sint Anne' te sluiten. "De caravans lopen tegen het einde van hun levensduur. Maar investeren in permanente bebouwing levert te veel financieel risico op", legt COA-woordvoerster Jacqueline Engbers uit.

Het COA trekt zich steeds verder terug uit Friesland. Behalve de sluiting van het azc in Sint Anne blijkt nu ook dat Dongeradeel een opvanglocatie kan vergeten. Eerder had het COA nog plannen voor een asielzoekerscentrum in Dokkum met 400 tot 450 bedden. Dat plan is van de baan, omdat het COA het aantal vluchtelingen ziet afnemen. Het gemeentebestuur vindt het "vanuit maatschappelijk en economisch opzicht jammer dat de plannen uiteindelíjk niet door kunnen gaan".

Landelijk vermindert het COA het aantal opvangplekken met drieduizend 'bedden'. Naast Sint Anne sluiten de centra in 's Gravendeel, Almelo, Goes en Baexem.

Het azc in Sint Anne is het enige in het Noorden dat door de maatregel verdwijnt. Er wonen nu ongeveer 275 vluchtelingen, die worden overgeplaatst naar centra in het hele land. Naast 20 tot 25 COA-medewerkers, die indien mogelijk worden herplaatst, werken op het centrum mensen van Vluchtelingenwerk, beveiligers, schoonmakers, kinderopvangmedewerkers en onderwijzend en medisch personeel. Of iedereen een nieuwe baan krijgt, is nog onduidelijk.