Oud CDA-kamerlid Klaas Tuinstra hielp op Aruba een algemeen pen-sioenstelsel optuigen. Mogelijk herhaalt hij zijn 'trucje' op Curaçao en Sint Maarten.

TIM FIERANT

Tuinstra is bescheiden, maar zijn lichaamstaal verraadt een zekere trots: begin 2012 voerde Aruba een pensioenstelsel in. De CDA'er uit Sint Annaparochie adviseerde de Arubaanse Volkspartij (AVP) in het optuigen ervan.

Waar voorheen driekwart van de beroepsbevolking geen aanvullend pensioen had, heeft 90 procent dat nu wel. "Mensen zien het voordeel, verzekeraars en pensioenfondsen zijn tevreden. De kosten zijn lager; de dekking en het rendement hoger."

In 2003 werd er voor het eerst vanuit Aruba aan de rijzige Bilkert getrokken. Mike Eman, AVP-leider, vroeg premier Jan Peter Balkenende of die misschien iemand kende die Eman inhoudelijk kon assisteren. Naar die inhoud was de Partij naarstig op zoek: de verkiezingen van 2001 werden kansloos verloren.

Balkenende wees Eman op de toen 5S-jarige Tuinstra, in 2003 door deze krant omschreven als "geheim rekenwonder van het CDA". Hij was statenlid van 1971 tot 1986 en heeft daarna tot 1994 in de Tweede Kamer gezeten.

De AVP wilde een oud ideaal afstoffen: een algemeen pensioen voor alle werkenden. Een pensioenstelsel op Aruba moest volgens Tuinstra "een eenvoudiger systeem worden den dan in Nederland. Hier hebben we het te ingewikkeld gemaakt. Daar help je alleen belastingadviseurs mee.

In 2004 presenteerde Tuinstra zijn eerste plannen. Werkgevers moeten minimaal 6 procent van het loon van het werknemers aan pensioenpremie storten. Het pensioen bedraagt dan 95 procent van

het minimumloon. De pensioenleeftijd is vooralsnog bepaald op 60 jaar; per jaar dat een werknemer toch langer doorwerkt krijgt hij 7 procent extra pensioen.

Die pensioenleeftijd is een middeling: in het bedrijfsleven mocht met 62 jaar worden afgezwaaid, in de publieke sector al met 55 jaar. Het omschakelen naar 6o jaar verliep volgens Tuinstra geruisloos. "Iedereen zag daar wel dat 55 te duur werd."

Hoeveel die gelijkschakeling Aruba precies heeft opgeleverd, is volgens Tuinstra moeilijk te zeggen. "Een paar procent van het bruto binnenlands product."

Gevraagd naar zijn geheim: "Je moet het ritme van dat eiland ontdekken. De manier van werken is er anders.'Hier komen we snel voor de draad met problemen. Daar moet je slechte of grote boodschappen in stukjes verpakken. Anders leg je een baksteen op hun maag. Geef ze de tijd om het verhaal eigen te maken. Ik noem dat de Arubaanse incubatietijd. Friezen en Arubanen hebben dezelfde trots"

Het hielp dat Tuinstra niet permanent op het eiland verbleef. Op Aruba praatte hij zich de blaren op de tong, hij presenteerde, rekende voor en vertrok weer naar Nederland naar het Bildt. Om dan bij zijn volgende bezoek te merken dat het enthousiasme bij de Arubanen gegroeid was.

Met als grote finale de Statenvergadering op 31 december 2011, waarin een definitieve klap op de pensioenplannen werd gegeven. Op internet circuleert een foto van Tuinstra en Eman die elkaar breed lachend omhelzen. "'Het is ons toch mooi gelukt', zeiden we toen tegen elkaar"

Inmiddels heeft de regering van Sint Maarten de hervorming van haar pensioenstelsel openbaar aanbesteed. Tuinstra is niet de enige die op de klus aast. "Maar het werk op Aruba smaakt me wel naar meer. Deze klus doe ik er graag bij."